2024: Çiftçinin Kriz Yılı
2024 yılı, Türk çiftçileri için zorlu bir dönem olarak kayıtlara geçti. Üreticilerin girdi maliyetlerini karşılamakta zorlandığı bu yıl, tüketicilerin de pek çok gıda ürününde yüksek fiyat artışlarıyla karşılaşmasına neden oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre, ekim ayında taze meyve ve sebze fiyatları aylık bazda %19.20 oranında bir artış gösterdi. Bu durum, 2022 yılının Nisan ayından sonra en yüksek meyve-sebze enflasyonu olarak kaydedildi.
Meyve-sebze grubunda yıllık enflasyon, ekim ayında 25 puan artarak %57.58 seviyesine ulaştı. Aylık bazda yaklaşık 2.5 yılın zirvesine çıkan, yıllık bazda %57’ye ulaşan meyve-sebze enflasyonu, hal endekslerinde de kendini gösterdi. Özellikle Antalya’nın hal endekslerinde yaz aylarından bu yana meyve ve sebze miktar endeksinde dikkate değer düşüşler yaşandı.
Çift Haneli Düşüşler
Sebze miktar endeksi, yıllık bazda şu şekilde bir seyir izledi:
- Haziran: %7.8 azalma
- Temmuz: %34.1 azalma
- Ağustos: %73.2 azalma
- Eylül: %48.9 azalma
- Ekim: %31.4 azalma
Meyve miktar endeksi ise haziran ayında %2.1’lik sınırlı bir artıştan sonra, temmuzda %8.7, ağustosta %34.9, eylülde %40.2 ve ekimde %10.9 oranında düşüş gösterdi. Özellikle domatesin miktar endeksi, haziran ayının başından itibaren sürekli bir azalma trendine girdi. Bu süreçte temmuzda %42.3, ağustosta %44.3, eylülde ise %47.3’lük yıllık düşüşler kaydedildi.
Üreticiler Eylem Yapıyor
Üreticiler, maliyetine dahi satamadıkları ürünleri yüzünden tarlada kalan bir durumla karşı karşıya kalırken, ülkenin dört bir yanında eylemler düzenleyerek seslerini duyurmaya çalışıyorlar. Tarlada fiyatı 2 liranın altına inen domates üreticileri, bu eylemlerin en önemli merkezinde yer alıyor. Yaz ayları boyunca İzmir, Manisa ve Bursa gibi büyük şehirlerde domates üreticileri traktörleriyle eylem yaptı. Benzer şekilde patates, biber ve şeker pancarı üreticileri de yıl boyunca çeşitli gösteriler düzenleyerek haklarını aradı.
Kaynak: Sözcü