4 Kasım Günü Tarihte Neler Oldu?
4 Kasım tarihi, hem dünya hem de Türkiye için önemli olayların yaşandığı bir gündür. Tarih meraklıları için bu gün, geçmişte yaşanan köklü değişimleri, savaşı ve ünlü kişilerin doğum ve ölüm günlerini öğrenmek için bir fırsat sunar. Aşağıda, 4 Kasım tarihinde gerçekleşen önemli olaylar, doğan ve ölen ünlüler yer almaktadır.
4 Kasım Dünyada Ne Günü?
- 4 Kasım Dünya Sağduyu Günü
- 4 Kasım Dünya Diyabet Günü
4 Kasım Tarihte Yaşanan Olaylar
- 1515 – Osmanlı İmparatorluğu’nda Diyarbekir Eyaleti oluşturuldu ve Bıyıklı Mehmet Paşa ilk beylerbeyi olarak atandı.
- 1737 – İtalya’nın Napoli kentinde San Carlo Tiyatrosu açıldı.
- 1757 – 30 Ekim günü tahta çıkan III. Mustafa’nın kılıç kuşanma töreni yapıldı; kuşanılan kılıç Ömer bin Hattab’a aitti.
- 1875 – Kadınlar İçin Ayine Dergisi, Selanik’te yayına başladı.
- 1879 – Amerikalı James J. Ritty, yazar kasayı geliştirdi.
- 1909 – Bağdat Demiryolları kapsamında yapılan Haydarpaşa Garı törenle açıldı.
- 1918 – Yunanistan Sosyalist Emek Partisi kuruldu; 1924’te adını Yunanistan Komünist Partisi olarak değiştirdi.
- 1922 – Son Osmanlı Hükûmeti (Tevfik Paşa kabinesi) istifa etti ve Osmanlı Devleti’nin Resmi Gazetesi Takvim-i Vekayi yayınını durdurdu.
- 1922 – İngiliz arkeolog Howard Carter ve ekibi, Tutankamon’un mezarını keşfetti.
- 1933 – Yunanistan Hükûmeti, Mustafa Kemal Paşa’nın doğduğu eve bir anı levhası koydu.
- 1937 – Mark Twain Cemiyeti, Atatürk’e madalya verdi.
- 1940 – Birleşik Krallık, Girit’i işgal etti.
- 1947 – Bulgaristan Halk Cumhuriyeti ilan edildi.
- 1950 – Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kabul edildi.
- 1951 – Din dersi ilkokullarda ders programına alındı.
- 1952 – ABD Başkanlık seçimlerini Dwight D. Eisenhower kazandı.
- 1956 – Sovyet güçleri Macaristan’a girdi.
- 1969 – Cumhuriyet Senatosu, 27 Mayıs 1960’ta siyasi hakları ellerinden alınan Demokrat Partililerin haklarını iade etti.
- 1970 – Salvador Allende, Şili’de yapılan seçimlerde %36,3 oy alarak devlet başkanı oldu.
- 1972 – İsmet İnönü, CHP üyeliğinden istifa etti.
- 1977 – Birleşmiş Milletler, Güney Afrika Cumhuriyeti’ne silah satışını yasakladı.
- 1979 – Tahran’daki ABD Elçiliğini işgal eden Humeyni yanlıları, Elçilik görevlilerini rehin aldı.
- 1979 – Almanya Yeşiller Partisi kuruldu.
- 1980 – ABD’de Cumhuriyetçi aday Ronald Reagan Başkanlık seçimlerini kazandı.
- 1981 – MGK, Yüksek Öğretim Kanunu’nu onayladı.
- 1982 – Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, halk oylamasına üç gün kala İstanbul’da halka seslendi.
- 1982 – Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Eskişehir’de halka seslendi.
- 1993 – Emekli Binbaşı Ahmet Cem Ersever’in cesedi bulundu.
- 1995 – İzmir’de sel felaketi: 65 ölü, yüzden fazla yaralı.
- 2002 – Türkiye’de AKP ilk defa iktidara geldi.
- 2007 – TBMM, 4 Kasım 2007 Pazar günü genel seçim yapılmasına karar verdi.
- 2008 – ABD’de Demokrat aday Barack Obama, Başkanlık seçimlerini kazanarak ABD’nin ilk siyah Başkanı oldu.
- 2009 – Rusya’nın Perm şehrindeki bir gece kulübünde, havai fişekli kutlamaların yol açtığı yangında 109 kişi hayatını kaybetti.
4 Kasım’da Doğanlar
- 1575 – Guido Reni, İtalyan ressam (ö. 1642)
- 1592 – Gerard van Honthorst, Hollandalı Altın Çağı ressamı (ö. 1656)
- 1618 – Alemgir Şah I, Babür İmparatorluğu’nun 6. Şahı (ö. 1707)
- 1631 – Mary, Kraliyet prensesi, İngiltere prensesi (ö. 1660)
- 1650 – III. William, 1689’dan 1694’e kadar eşi II. Mary ile birlikte İngiltere, İrlanda ve İskoçya kralı (ö. 1702)
- 1787 – Edmund Kean, İngiliz aktör (ö. 1833)
- 1816 – Stephen Johnson Field, Amerikalı hukukçu (ö. 1899)
- 1873 – George Edward Moore, İngiliz filozof (ö. 1958)
- 1874 – Charles Despiau, Fransız heykeltıraş (ö. 1946)
- 1879 – Will Rogers, Amerikalı vodvil sanatçısı (ö. 1935)
- 1883 – Nikolaos Plastiras, Yunan general ve politikacı (ö. 1953)
- 1908 – Joseph Rotblat, İngiliz fizikçi ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 2005)
- 1909 – Bert Patenaude, Amerikalı futbolcu (ö. 1974)
- 1914 – Carlos Castillo Armas, Guatemala Başkanı (ö. 1957)
- 1916 – Walter Cronkite, Amerikalı televizyon gazetecisi (ö. 2009)
- 1916 – Ruth Handler, Amerikalı oyuncak üreticisi Mattel şirketinin başkanı iş insanı (ö. 2002)
- 1918 – Art Carney, Amerikalı oyuncu (ö. 2003)
- 1923 – José Ramón Fernández, Kübalı asker ve komünist lider (ö. 2019)
- 1923 – Mücap Ofluoğlu, Türk tiyatro oyuncusu, seslendirme sanatçısı (ö. 2012)
- 1925 – Doris Roberts, Amerikalı oyuncu (ö. 2016)
- 1931 – Richard Rorty, Amerikalı düşünür (ö. 2007)
- 1932 – Ali Alatas, Endonezyalı siyasetçi (ö. 2008)
- 1932 – Thomas Klestil, Avusturyalı diplomat (ö. 2004)
- 1933 – Charles K. Kao, Çin asıllı Amerikalı, Britanyalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 2018)
- 1936 – C. K. Williams, Amerikalı şair ve Pulitzer Ödülü sahibi
- 1938 – Erkan Özerman, Türk prodüktör ve sanatçı menajeri
- 1942 – Patricia Bath, Amerikalı göz hastalıkları uzmanı (ö. 2019)
- 1945 – Ali Özgentürk, Türk sinema yönetmeni
- 1946 – Laura Bush, ABD’nin 43. eski Başkanı George W. Bush’un eşi (First Lady)
- 1946 – Robert Mapplethorpe, Amerikalı fotoğraf sanatçısı (ö. 1989)
- 1947 – Alexei Ulanov, Sovyet buz patenci
- 1948 – Alexis Hunter, Yeni Zelandalı ressam ve fotoğraf sanatçısı (ö. 2014)
- 1948 – Amadou Toumani Touré, Mali eski devlet başkanı (ö. 2020)
- 1950 – Markie Post, Amerikalı oyuncu (ö. 2021)
- 1951 – Traian Băsescu, 2004’ten bu yana Romanya devlet başkanı
- 1952 – II. Tevadrus, İskenderiye Kıpti Ortodoks Patrikhanesi’nin 118. ve günümüzdeki Papası
- 1953 – Gülden Karaböcek, Türk fantezi-arabesk müzik şarkıcısı ve bestecisi
- 1955 – Matti Vanhanen, Finlandiya Başbakanı
- 1956 – Jordan Rudess, Amerikalı müzisyen ve Dream Theater klavyecisi
- 1957 – Tony Abbott, Avustralya politikacı
- 1957 – Zerrin Özer, Türk pop şarkıcısı
- 1957 – Anne Sweeney, Amerikalı iş insanı
- 1959 – Ken Kirzinger, Kanadalı oyuncu ve dublör
- 1960 – Kathy Griffin, Amerikalı oyuncu ve komedyen
- 1960 – Marc Awodey, Amerikalı şair (ö. 2012)
- 1961 – Ralph Macchio, Amerikalı oyuncu
- 1964 – Sinan Engin, Türk futbol yorumcusu ve teknik direktör
- 1964 – Yūko Mizutani, Japon aktris ve şarkıcı (ö. 2016)
- 1965 – Wayne Static, Amerikalı müzisyen (ö. 2014)
- 1967 – Fikret Orman, Türk inşaat mühendisi
- 1967 – Yılmaz Erdoğan, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu
- 1969 – Puff Daddy, Amerikalı prodüktör ve rapçi
- 1969 – Matthew McConaughey, Amerikalı sinema oyuncusu
- 1970 – Malena Ernman, İsveçli opera sanatçısı
- 1972 – Luís Figo, Portekizli futbolcu
- 1976 – Mario Melchiot, Hollandalı eski futbolcu
- 1978 – İlke Hatipoğlu, Türk müzisyen ve besteci
- 1982 – Kamila Skolimowska, Polonyalı eski olimpik atlet (ö. 2009)
- 1984 – Ayila Yussuf, Nijeryalı futbolcu
- 1985 – Marcell Jansen, Alman futbolcu
- 1986 – Alexz Johnson, Kanadalı şarkıcı-şarkı yazarı
- 1986 – Hanna Jaff, Amerikalı hayırsever ve yazar
- 1987 – Artur Jędrzejczyk, Polonyalı futbolcu
- 1987 – Emrah Karaduman, Türk besteci ve aranjör
- 1989 – Enner Valencia, Ekvadorlu futbolcu
- 1990 – Jean-Luc Bilodeau, Kanadalı dizi ve sinema oyuncusu
- 1992 – Hiroki Nakada, Japon futbolcu
- 1993 – Pınar Deniz, Türk oyuncu
- 1998 – Achraf Hakimi, Faslı futbolcu
4 Kasım Ölen Ünlüler
- 1411 – Halil Sultan, Timur’un büyük oğlu Miranşah’ın oğlu (d. 1384)
- 1581 – Mathurin Romegas, Malta Şövalyeleri’nin üyesi (d. 1525)
- 1847 – Felix Mendelssohn Bartholdy, Alman besteci (d. 1809)
- 1890 – Helene Demuth, Karl Marx’ın kâhyası (d. 1820)
- 1893 – Pierre Tirard, Fransız siyasetçi (d. 1827)
- 1918 – Andrew Dickson White, Amerikalı diplomat, yazar ve eğitimci (d. 1832)
- 1921 – Hara Takashi, Japonya Başbakanı (öldürüldü) (d. 1856)
- 1924 – Gabriel Fauré, Fransız besteci (d. 1845)
- 1931 – Buddy Bolden, Afroamerikan caz müzisyeni (d. 1877)
- 1938 – Ahmet Remzi Akgöztürk, Türk din adamı ve TBMM 1. dönem Kayseri milletvekili (d. 1871)
- 1940 – Arthur Rostron, Britanyalı denizci (d. 1869)
- 1957 – Şevki Efendi, Bahai din adamı (d. 1897)
- 1959 – Friedrich Waismann, Avusturyalı filozof (d. 1896)
- 1968 – Refi’ Cevad Ulunay, Türk gazeteci (d. 1890)
- 1969 – Carlos Marighella, Brezilyalı Marksist aktivist (d. 1911)
- 1974 – Bert Patenaude, Amerikalı futbolcu (d. 1909)
- 1982 – Burhan Felek, Türk gazeteci ve yazar (d. 1889)
- 1982 – Jacques Tati, Fransız yönetmen ve aktör (d. 1907)
- 1983 – Doğan Avcıoğlu, Türk gazeteci ve yazar (d. 1926)
- 1984 – Ümit Yaşar Oğuzcan, Türk şair (d. 1926)
- 1993 – Ahmet Cem Ersever, Türk Jandarma subayı (emekli Binbaşı) (d. 1950)
- 1995 – Gilles Deleuze, Fransız yazar ve düşünür (d. 1925)
- 1995 – Paul Eddington, İngiliz oyuncu (d. 1927)
- 1995 – İzak Rabin, İsrailli siyasetçi ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1922)
- 2005 – Sheree North, Amerikalı aktris (d. 1932)
- 2008 – Michael Crichton, Amerikalı yazar (d. 1942)
- 2011 – Norman Ramsey, Amerikalı fizikçi (d. 1915)
- 2015 – Gülten Akın, Türk şair ve yazar (d. 1933)
- 2015 – René Girard, Fransız edebiyat eleştirmeni (d. 1923)
- 2016 – Mansur Purhaydari, İranlı eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1946)
- 2017 – Isabel Granada, Filipinli şarkıcı ve oyuncu (d. 1976)
- 2018 – Karl-Heinz Adler, Alman ressam (d. 1927)
- 2018 – Donna Axum, Amerikalı eski Güzellik Kraliçesi (d. 1942)
- 2019 – Jacques Dupont, Eski profesyonel Fransız bisiklet yarışçısı (d. 1928)
- 2019 – Yılmaz Gökdel, Türk eski millî futbolcu (d. 1940)
- 2019 – Virginia Leith, Amerikalı sinema ve dizi oyuncusu (d. 1925)
- 2020 – Moncef Ouannes, Tunuslu sosyolog (d. 1956)
- 2020 – Matthew Tees, İskoç profesyonel futbolcu (d. 1939)
- 2021 – Barbara-Rose Collins, Amerikalı siyasetçi (d. 1939)
- 2022 – Daniel Batalha Henriques, Portekizli Roma Katolik piskopos (d. 1966)
- 2022 – Dow Finsterwald, Amerikalı golfçü (d. 1929)
- 2022 – Doris Grumbach, Amerikalı romancı ve edebi eleştirmen (d. 1918)
- 2022 – Nicole Josy, Belçikalı şarkıcı (d. 1946)
- 2022 – Toralv Maurstad, Norveçli aktör (d. 1926)
- 2022 – Balah Şir Mezari, Pakistanlı siyasetçi (d. 1928)
