Artrit ve Etkileri: Dünya Genelinde Yaygın Bir Sorun
Kas ve iskelet sistemi hastalıklarının en önemli ve yaygın grubunu temsil eden artritler, dünya genelinde yaklaşık 1,7 milyar insanın yaşam kalitesini ve günlük yaşama katılımını olumsuz yönde etkilemektedir. Sağlık Bakanlığı, “Dünya Artrit Günü” vesilesiyle yaptığı bilgilendirmede, artrit konusunda farkındalığı artırmak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlendiğini belirtmiştir. Bu yılın teması ise “Hareketin Gücü Artriti Yener” ve “Harekete Geçmek Sizin Elinizde” olarak belirlenmiştir.
Eklemlerde iltihaplanma ile karakterize olan artrit, genellikle eklemlerde ağrı, kızarıklık, ısı artışı, şişlik ve hareket kısıtlılığı gibi belirtilerle kendini göstermektedir. Bu hastalık, dünya genelinde 1,7 milyar insanın yaşam kalitesini ve günlük yaşama katılımını olumsuz yönde etkileyen ciddi bir sağlık sorunudur. Artritler konusunda koruyucu ve önleyici tedbirlerin yeterince bilinmemesi, hastalığın yaygınlığını artıran faktörler arasında yer almaktadır. Ancak bu tedbirlerin alınması ve erken dönemde etkin tedavi yöntemlerinin uygulanması, bireylerin aktif ve üretken bir yaşam sürdürmelerine yardımcı olmaktadır.
Osteoartrit: En Yaygın Artrit Türü
Osteoartrit, artrit türleri arasında en yaygın olarak görülenidir. Küresel Hastalık Yükü (GBD) çalışmasına göre, dünyada osteoartritten etkilenen yaklaşık 600 milyon kişi bulunmaktadır ve bu sayının, nüfusun yaşlanmasıyla birlikte 2050’de 1 milyara ulaşacağı öngörülmektedir.
Risk Faktörleri
Osteoartrit, kadınlarda daha sık görülmekte ve yaşın ilerlemesiyle birlikte sıklığı artmaktadır. Bu hastalığın oluşumuna yol açan önemli risk faktörleri arasında şunlar yer almaktadır:
- Genetik yatkınlık
- Eklem travmaları
- Tedavi edilmeyen eklem hastalıkları
- Obezite
- Diyabet
Osteoartritten en fazla etkilenen bölgeler arasında dirsek, kalça, omurga ve eldeki küçük eklemler bulunmaktadır. Bu etkilenmeler, yavaş bir süreçle gerçekleşebileceği gibi, bir yaralanma veya incinmeyi takiben aniden de ortaya çıkabilmektedir. Fiziksel aktivite kısıtlılığı, zamanla kalp damar hastalıkları, obezite ve diyabet gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir veya mevcut hastalıkların ilerlemesine neden olabilir.
Sağlıklı Yaşam Tarzı ve Önleyici Tedbirler
Osteoartritin önlenmesi veya mevcut hastalığın ilerlemesinin durdurulması için sağlıklı bir yaşam tarzının benimsenmesi ve eklemler üzerindeki aşırı yükün engellenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede önerilen temel önlemler şunlardır:
- Sağlıklı beslenme
- Düzenli fiziksel aktivite
- Sağlıklı vücut ağırlığının korunması
- Eklemlere aşırı yük binmesinin engellenmesi
Büyük ve geniş eklemlerin çeşitli hareketlerde “kaldıraç” olarak kullanılması gerektiği vurgulanmaktadır. Örneğin, ağır kapıları açarken basıncı ele değil omza yönlendirmek, alışveriş poşetlerini her iki elde veya sırtta taşımak, uzun süre aynı pozisyonda oturmaktan kaçınarak belirli aralıklarla mola vermek ve hareket etmek öneriler arasında yer almaktadır.
Kişiler, artrit konusunda aile hekimleri ve en yakınlarındaki Sağlıklı Hayat Merkezlerinden danışmanlık alabilirler. Hekim tarafından reçete edilen ilaçların belirtilen şekilde, sürede ve düzenli bir şekilde kullanılması büyük önem taşımaktadır.
Kaynak: Sözcü