EDF’nin Fessenheim Santralinden Yenilikçi Çözüm
Fransız enerji devi EDF, Fessenheim nükleer santralinin kapatılmasının ardından ortaya çıkan atıkların değerlendirilmesi için ilginç bir yöntem geliştirdi. Şirket, atık malzemelerin bir kısmını, günlük yaşamda sıkça kullandığımız çatal, kaşık, tencere ve kapı kolları gibi ürünlere dönüştürmeyi planlıyor. Euronews’in aktardığına göre, bu durum Fransa’nın yemek masalarının radyoaktif çatal-bıçak takımlarıyla donatılacağı anlamına gelmiyor. EDF, yalnızca “çok düşük seviyeli radyoaktif” metallerin dökme demir veya çeliğe dönüştürüleceğini vurguladı. Diğer daha radyoaktif malzemeler ise nükleer atık işleme tesislerine gönderilecek.
EDF’nin Fessenheim tesisinin eski müdürü Laurent Jarry, Fransız haber sitesi Reporterre’ye verdiği demeçte, “Bu sayede kırk yıllık bir süre zarfında 500.000 ton düşük seviyeli radyoaktif metalin işlenmesi mümkün olacak” ifadesini kullandı. Bu durum, santralin kapanmasının ardından ortaya çıkan atıkların değerlendirilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Düşük Seviyeli Radyoaktif Atıklar ve Riskler
Düşük seviyeli radyoaktif metaller, esasen nükleer tesislerin sökülmesi veya işletilmesi sürecinde ortaya çıkan ve doğal radyoaktif malzemeler kullanan geleneksel endüstrilerden kaynaklanan moloz, toprak veya hurdalardan oluşmaktadır. Bu tür malzemelerin bertaraf edilmesi, üreticiler için her zaman karmaşık bir sorun teşkil ediyor; çünkü başka bir çözüm bulunmadığında, bu atıkların uzun süreli depolanması için yüksek maliyetler ödemek zorunda kalıyorlar.
EDF’nin bu planları, Fransa’da bir ilke imza atmayı amaçlasa da, benzer yöntemler İsveç, Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) gibi ülkelerde de uygulanıyor. Bu ülkeler, metalleri yeniden kullanmadan önce radyoaktivitelerinden “temizlemek” amacıyla farklı teknikler kullanıyor.
Halkın Görüşleri ve Yasal Süreç
Fransa’da, halk bu projeyi Şubat 2025’e kadar oylayabilecek. Ancak, herkes radyoaktif maddelere ikinci bir yaşam verme fikrine sıcak bakmıyor. Nükleer karşıtı aktivistler, radyoaktivite maruziyetinin zararsız bir eşiğinin olmadığını ve ne kadar düşük olursa olsun her dozun insan sağlığı üzerinde bazı kanser türlerine yakalanma riskini artırabileceğini savunuyor. Bu nedenle, geri dönüşüm tesisinin faaliyete geçebilmesi için Fransız halk sağlığı yasasında değişiklik yapılması gerekecek.
Kaynak: Sözcü
