Petrol Arzındaki Bolluk ve Emtia Fiyatları
Son raporlarda, Orta Doğu’daki potansiyel geniş çaplı çatışmalara rağmen, petrol arzındaki bolluğun fiyatları sınırlı tutabileceği vurgulanıyor. Bu durum, 2025 yılı itibarıyla emtia fiyatlarının son beş yılın en düşük seviyelerine gerilemesine yol açacağı düşüncesini destekliyor. Genel emtia fiyatlarının, COVID-19 öncesi döneme göre yaklaşık yüzde 30 daha yüksek kalması bekleniyor. Özellikle, emtia fiyatlarındaki düşüşü petrolün liderlik etmesi öngörülüyor.
Raporda, emtia fiyatlarının bu yıl yüzde 3,4 oranında düştüğü, 2025’te yüzde 5,1 ve 2026’da ise yüzde 1,7 daha azalmasının beklendiği belirtiliyor. Bu durum, 2020’den bu yana fiyatların en düşük seviyelerine ulaşmasına neden olacak. Banka, 2024-2026 döneminde küresel emtia fiyatlarının ortalama yüzde 10 düşeceğini tahmin ediyor.
Petrol fiyatlarındaki düşüşün belirleyici olduğu, doğal gaz fiyatlarındaki artış ile metaller ve tarımsal hammaddelerdeki istikrarlı görünümün düşüşleri sınırlayabileceği ifade ediliyor. Gelecek yıl, küresel petrol arzının talebi günde ortalama 1,2 milyon varil aşacağı öngörülüyor; bu durum, 2020 ve 1998’de yaşanan petrol fiyatlarındaki çöküş dönemleriyle benzerlik taşıyor.
Dünya Bankası, Brent tipi ham petrolün 2024’te ortalama 80 dolar, 2025’te 73 dolar ve 2026’da 72 dolara gerileyeceğini tahmin ediyor.
Gıda ve Enerji Fiyatlarında Beklenen Düşüş
Küresel gıda fiyatlarının bu yıl yüzde 8,5, 2025’te ise yüzde 4 oranında düşmesi ve sonrasında dengelenmesi bekleniyor. Gıda fiyatlarının 2015-2019 dönemi ortalamasının yaklaşık yüzde 25 üzerinde kalacağı öngörülüyor. Ayrıca enerji fiyatlarının da bu yıl yüzde 5,8, gelecek yıl yüzde 6,2 ve 2026’da yüzde 2,1 oranında düşmesi bekleniyor.
Bu gıda ve enerji fiyatlarındaki gerilemenin, merkez bankalarının enflasyonu kontrol etmesini kolaylaştıracağı ifade ediliyor. Ancak, silahlı çatışmaların artması durumunda enerji arzının olumsuz etkilenerek gıda ve enerji fiyatlarını yükseltebileceği uyarısı yapılıyor. Orta Doğu’daki çatışmaların tırmanması, enerji fiyatları için yakın dönemde önemli bir yukarı yönlü risk oluşturabileceği ve diğer emtialar üzerinde de potansiyel etkiler yaratabileceği belirtiliyor.
Altın Fiyatlarındaki Artış Beklentisi
Ayrıca, ‘güvenli liman’ arayan yatırımcılar için cazip bir seçenek olan altının, bu yıl ortalama fiyatının rekor kırması ve 2023’teki ortalama fiyatının yüzde 21 üzerine çıkması bekleniyor. Altının, çatışmalar ve diğer jeopolitik belirsizlik dönemlerinde değer kazandığına dikkat çekiliyor. Önümüzdeki iki yıl içinde altın fiyatlarının, COVID-19 öncesi beş yıl ortalamasının yüzde 80 daha yüksek kalacağı öngörülüyor.
Raporda, Çin’deki emlak sektöründeki zayıflığın, sıkı arz koşulları ve enerji dönüşümünden kaynaklanan bazı metallere yönelik artan talep ile dengeleneceği ve bu nedenle endüstriyel metal fiyatlarının 2025-2026 yıllarında istikrarlı bir seyir izleyeceği kaydediliyor. Ancak, Çin’deki beklenmedik büyüme sonuçlarının metal piyasalarında dalgalanmalara yol açabileceği de vurgulanıyor.
Kaynak: Sözcü
