TÜRKİYE DIŞ TİCARET VERİLERİ AÇIKLANDI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ilişkin dış ticaret verilerini duyurdu. TÜİK ile Ticaret Bakanlığı’nın iş birliğiyle hazırlanan genel ticaret sistemi çerçevesindeki geçici dış ticaret verilerine göre; 2024 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla ihracat yüzde 1,9 azalarak 21 milyar 987 milyon dolar, ithalat ise yüzde 1,4 azalarak 27 milyar 116 milyon dolar olarak kaydedildi.
2024 yılı Ocak-Eylül döneminde ise genel ticaret sistemine göre ihracat, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,6 artış göstererek 191 milyar 754 milyon dolara, ithalat ise yüzde 8,1 azalarak 252 milyar 183 milyon dolara ulaştı.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2024 Eylül ayında yüzde 2,9 artarak 20 milyar 231 milyon dolardan 20 milyar 819 milyon dolara yükseldi. Bu dönemde enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat ise yüzde 4,5 artışla 20 milyar 286 milyon dolardan 21 milyar 203 milyon dolara çıktı. Böylece enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Eylül ayında 383 milyon dolar olarak belirlendi. Dış ticaret hacmi ise yüzde 3,7 artarak 42 milyar 22 milyon dolara yükseldi. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 98,2 olarak gerçekleşti.
DIŞ TİCARET AÇIĞI EYLÜLDE ARTTI
Eylül ayında dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,7 artarak 5 milyar 95 milyon dolardan 5 milyar 129 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise 2023 Eylül ayında yüzde 81,5 iken, 2024 Eylül ayında yüzde 81,1’e geriledi. Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı ise yüzde 31,1 azalarak 87 milyar 664 milyon dolardan 60 milyar 430 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Ocak-Eylül döneminde yüzde 68,1 iken, 2024 yılının aynı döneminde yüzde 76,0’a yükseldi.
Ekonomik faaliyetler bazında, 2024 Eylül ayında imalat sanayinin ihracattaki payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,4, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı ise yüzde 1,6 olarak belirlendi. Ocak-Eylül döneminde de imalat sanayinin ihracattaki payı yüzde 94,3, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,5, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı ise yüzde 1,7 oldu.
Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre, 2024 Eylül ayında ithalatta ara mallarının payı yüzde 67,7, sermaye mallarının payı yüzde 16,1 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,6 olarak kaydedildi. 2024 Ocak-Eylül döneminde ise ara mallarının payı yüzde 69,5, sermaye mallarının payı yüzde 14,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,4 olarak gerçekleşti.
EN FAZLA İHRACAT YAPILAN ÜLKE ALMANYA OLDU
Eylül ayında Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülke Almanya oldu. Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 680 milyon dolar olarak kaydedilirken, bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 400 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 263 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 133 milyon dolar ile Irak ve 1 milyar 48 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,7’sini oluşturdu. Ocak-Eylül döneminde ise yine Almanya öne çıktı ve bu ülkeye yapılan ihracat 15 milyar 295 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunu sırasıyla 11 milyar 789 milyon dolar ile ABD, 11 milyar 151 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 9 milyar 514 milyon dolar ile Irak ve 9 milyar 323 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,8’ini oluşturdu.
İTHALATTA İLK SIRAYI ÇİN ALDI
İthalatta lider ülke ise Çin oldu. Eylül ayında Çin’den yapılan ithalat 3 milyar 737 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 3 milyar 304 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 2 milyar 521 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 412 milyon dolar ile İtalya ve 1 milyar 392 milyon dolar ile ABD takip etti. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 45,6’sını oluşturdu. Ocak-Eylül döneminde ise yine Çin, ithalatta en yüksek paya sahip ülke oldu; Çin’den yapılan ithalat 33 milyar 130 milyon dolara ulaşırken, bu ülkeyi sırasıyla 32 milyar 483 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 19 milyar 816 milyon dolar ile Almanya, 13 milyar 802 milyon dolar ile İtalya ve 12 milyar 231 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 44,2’sini oluşturdu.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre; 2024 Eylül ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 1,2 azalırken, ithalat yüzde 1,0 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise; 2024 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 1,2, ithalat yüzde 1,4 azaldı. Eylül ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 83,9 olarak kaydedildi. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı ise yüzde 12,6 olarak belirlendi. Ocak-Eylül döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81,4, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı ise yüzde 11,2 oldu.
ÖZEL TİCARET SİSTEMİNE GÖRE İHRACAT VE İTHALAT
Özel ticaret sistemine göre, 2024 yılı Eylül ayında ihracat, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,9 azalarak 19 milyar 989 milyon dolar, ithalat ise yüzde 1,4 azalarak 25 milyar 348 milyon dolar olarak belirlendi. Eylül ayında dış ticaret açığı yüzde 0,3 artarak 5 milyar 344 milyon dolardan 5 milyar 358 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Eylül ayında yüzde 79,2 iken, 2024 Eylül ayında yüzde 78,9’a geriledi. Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,1 artarak 173 milyar 417 milyon dolar, ithalat ise yüzde 8,5 azalarak 234 milyar 822 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 29,3 azalarak 86 milyar 807 milyon dolardan 61 milyar 404 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Ocak-Eylül döneminde yüzde 66,2 iken, 2024 yılının aynı döneminde yüzde 73,9’a yükseldi.
Kaynak: Sözcü
