Gürcistan’da Nadir Bir Keşif: Apsaros Kalesi’nde Altın Adağı
Gürcistan’ın Batı bölgesinde yer alan Apsaros (Gonio) Roma kalesinde gerçekleştirilen kazılar, antik dönemlere ışık tutan önemli bir keşfe ev sahipliği yaptı. Arkeologlar, M.S. 1. yüzyılda inşa edilmiş ve oldukça iyi korunmuş olan bu kalede, Romalı askerler arasında popüler bir tanrıya, “Doliche’nin Baalı” veya “Dolichenian Baal” olarak bilinen Jüpiter Dolichensky’ye adanmış nadir bir altın adak levhası buldu. Gonio Kalesi, Türkiye sınırına oldukça yakın bir konumda bulunuyor ve antik kaynaklarda “Apsaros” olarak anıldığı biliniyor. Yunan tarihçi Caesarea’lı Prokopius’a göre, Kolhis Kralı Aietes’in oğlu Absyrtos’un burada gömülü olması sebebiyle bu kaleye bu isim verilmiştir.
Kazılar 2014 Yılından Bu Yana Devam Ediyor
2014 yılından bu yana Polonya ve Gürcistan ortaklığında sürdürülen kazı çalışmaları, bu yıl önemli bir keşifle taçlandı. Varşova Üniversitesi Akdeniz Arkeolojisi Merkezi’nden Prof. Dr. Radosław Karasiewicz-Szczypiorski ve Adjara Kültürel Miras Koruma Ajansı’ndan Dr. Lasha Aslanishvili’nin liderlik ettiği ekip, altından bir adak levhası bulmanın heyecanını paylaştı. Bu altın levha, Grekçe yazıtlar ve kabartma süslemelerle zenginleştirilmiş bir yapıya sahip. Levhanın, özellikle Romalı askerler arasında büyük bir popülariteye sahip olan Dolichenus Jüpiter’e adandığı belirtiliyor.
Dr. Karasiewicz-Szczypiorski, antik çağlardan neredeyse bozulmamış bir altın objenin bulunmasının son derece nadir bir olay olduğunu vurguladı. Antik Roma ordusundaki askeri toplulukların altın süslemelerden genellikle kaçındığı göz önüne alındığında, bu tür buluntuların değeri daha da artıyor. Daha önce 1970’lerde Gonio Kalesi’nde keşfedilen altın hazinesi, burada görev yapan komutanların ya da mali kaynaklardan sorumlu kişilerin özel koşullarda altın sakladıklarını gösteriyor.
Jüpiter’in Sembollerini Yansıtan Figürler de Bulundu
Altın levhanın yanı sıra, arkeologlar Dolichensky kültüne dair ipuçları taşıyan küçük bronz figürinler de keşfetti. Özellikle bir boğayı ve bir kartalı tasvir eden bu figürinler, Jüpiter’in sembollerini yansıtarak bu kült hakkında henüz tamamlanmamış bilgileri gün yüzüne çıkarmayı hedefliyor. Ekip, levhanın bulunduğu alanda bir tapınağın kalıntılarını araştırdıklarını ve önümüzdeki yıllarda bu tapınağın kalıntılarına ulaşmayı umduklarını ifade etti.
Ayrıca, kazı alanında antik Roma dönemine ait seramik fırınları ve şarap presi de gün yüzüne çıkarıldı. Bu fırınların, şarap saklamak için kullanılan amforaların pişirilmesinde kullanıldığı ve yerel şarap üretiminin bu amforalarda muhafaza edilerek Roma ordusuna ihraç edildiği düşünülüyor. Antik bir Roma askeri kalesinde büyük ölçekli seramik üretimi ve şarap imalatının varlığı, alışılmadık bir durum olarak öne çıkıyor. Karasiewicz-Szczypiorski’ye göre, bu zanaatkarlar askeri birlikler kalede değilken çalışıyor ve askerler geri döndüğünde kaleyi terk ediyorlardı.
Kaynak: Sözcü
