Prof. Dr. Hasan Sözbilir’den Deprem Uyarısı
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Genel Jeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, kırılan fay uçlarında meydana gelen enerji transferinin, yeni depremlerin tetiklenmesine yol açtığını vurguladı. Sözbilir, “Henüz kırılmamış olan bu sismik kaynakların varlığı nedeniyle özellikle Bingöl, Adıyaman, Malatya, Gaziantep, Hatay ve Adana illerinde depreme hazırlık konusunda acil önlemler alınması ve halkın bilinçlendirilmesi son derece kritik bir öneme sahip” dedi.
Prof. Dr. Sözbilir, 8 Kasım 2023 tarihinde Elazığ’da meydana gelen 5 büyüklüğündeki depremi değerlendirirken, şu önemli bilgileri paylaştı:
- – Doğu Anadolu Fayı’nın Pütürge segmentinin kırılmasının ardından 24 Ocak 2020’de meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki Elazığ depreminin, 3 yıl sonra 6 Şubat 2023’te gerçekleşen Maraş depremlerini tetiklediğini belirtti.
- – İlk depremde, Pütürge fayının hemen güneybatısındaki Erkenek, Pazarcık, Narlı ve Amanos segmentlerinin 7.8 büyüklüğünde bir deprem üreterek, Hatay Havalimanı’na kadar kırıldığını ifade etti.
- – Bu büyük depremin, 20 Şubat 2023’te Hatay Havalimanı güneyinde 6.4 büyüklüğündeki Antakya-Defne depremini tetiklediğini açıkladı. 16 Ekim 2024’te ise, 6 Şubat depremi yüzey kırığının kuzey ucu ile 24 Ocak 2020 yüzey kırığının güney ucu arasında 5.9 büyüklüğünde Malatya-Kale depremi meydana geldi. Yaklaşık bir ay sonra, bu kez de Pütürge segmentinin kuzeydoğu ucundaki Palu segmentinde yeni bir deprem gerçekleşti.
“Elazığ Depreminin Tetiklediği Bir Deprem Olarak Değerlendirilebilir”
Prof. Dr. Sözbilir, 8 Kasım tarihinde meydana gelen 5 büyüklüğündeki Elazığ depreminin, 2020 yılında Pütürge segmentinde gerçekleşen Elazığ depreminin tetiklediği bir olay olduğunu vurguladı.
“Adıyaman Fayının Sismolojik ve Jeodezik Anlamda İzlenmesi Önemli”
2020’deki Elazığ depreminde Doğu Anadolu Fayı’nın Pütürge segmentinin kırıldığını hatırlatan Sözbilir, sözlerine şöyle devam etti:
- – 8 Kasım’da, 2020’deki enerji transferi sebebiyle Pütürge segmentinin kuzey ucundaki Palu segmentinin bir kısmının kırıldığını belirtti. Bu bölgenin, 995, 1789 ve 1874 yıllarında 7 büyüklüğüne varan yıkıcı depremler yaşadığını aktardı.
- – Ancak Palu segmentinin son 100 yılda büyük bir deprem üretmediğini, 200 yılı aşkın süredir yıkıcı nitelikte büyük depremlerin gerçekleşmediğini ifade etti. Palu segmentinin asismik bir nitelik gösterdiğine dair ölçümlerin bulunduğunu da ekledi.
- – Ayrıca, Palu ilçesinden başlayıp güneybatıya Adıyaman iline doğru ilerleyen Adıyaman fayının da diri bir fay olduğunu saptadıklarını, bu fayı 2 yıldır Fırat Üniversitesi ile birlikte araştırdıklarını belirtti.
- – Adıyaman fayının 7 büyüklüğüne varan deprem üretme potansiyeli bulunduğunu, bu nedenle sismolojik ve jeodezik anlamda sürekli izlenmesi gerektiğini vurguladı.
“Fay Segmentlerinde Stres Birikimi Devam Ediyor”
6 Şubat 2023’teki 7.8 büyüklüğündeki Kahramanmaraş depreminin ardından, 9 saat içinde kırılan Çardak ve Doğanşehir faylarının uçlarındaki Malatya fayı ile Savrun ve Saimbeyli faylarının da stres biriktirmeye devam ettiğini belirten Prof. Dr. Sözbilir, “Benzer şekilde, 6 Şubat 2023 depreminde bir kısmı kırılan Narlı fayı güneyindeki Sakçagöz, Yesemek ve Hacıpaşa fayı gibi Ölüdeniz fayına ait fay segmentleri üzerinde de stres birikimi devam etmektedir,” dedi.
Son olarak, “Henüz kırılmamış sismik kaynakların varlığı nedeniyle, özellikle Bingöl, Adıyaman, Malatya, Gaziantep, Hatay ve Adana illerinde depreme hazırlık konusunda acil önlemler alınması gerektiğini düşünüyorum; halkın bilinçlendirilmesi ise hayati derecede önemlidir,” diye ekledi.
Kaynak: Sözcü
