Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) eylül ayı işsizlik verilerini açıklamasının ardından, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) eylül ayına ilişkin kapsamlı bir işsizlik raporu yayımladı. Bu rapora göre, TÜİK verilerine dayanarak, dar tanımlı işsizlik oranının Eylül 2022’den bu yana %10,1’den %8,6’ya düştüğü, ancak geniş tanımlı işsizliğin %20,3’ten %25,6’ya yükseldiği vurgulandı.
DİSK-AR, geniş tanımlı işsiz sayısının son iki yılda 2,7 milyon kişi artarak 7,6 milyondan 10,3 milyona ulaştığını belirtti. Ayrıca, geniş tanımlı kadın işsizliğinin %35 civarında olduğu, açık işsizlerin %87’sinin ise işsizlik sigortasından yararlanamadığı ifade edildi.
Raporda, “TÜİK’in Eylül 2024 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçları 11 Kasım 2024’te yayımlandı. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı %8,6, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise %25,6 seviyesinde gerçekleşti. TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde dar tanımlı işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) 2024 Eylül ayında 3 milyon 100 bin olarak kaydedildi.” değerlendirmesi yapıldı.
DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamalara göre, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Eylül 2024’te 10 milyon 271 bin kişi olarak gerçekleşti. Bu veriler ışığında işsizlik sayısının Eylül ayında 10 milyon 271 bin kişiye ulaştığı ortaya kondu.
Rapor, 2022, 2023 ve 2024 Eylül dönemlerinde dar ve geniş tanımlı işsizlik arasındaki farkın giderek büyümeye devam ettiğini gösteriyor. 2022 Eylül’de dar tanımlı işsizlik oranı %10,1 ve işsiz sayısı 3 milyon 470 bin iken, geniş tanımlı işsizlik oranı %20,3 ve işsiz sayısı 7 milyon 549 bin olarak kaydedildi. Eylül 2023’te ise dar tanımlı işsizlik oranı %9,2 ve işsiz sayısı 3 milyon 157 bin, geniş tanımlı işsizlik oranı %21,8 ve işsiz sayısı 8 milyon 285 bin oldu. Son iki yılda dar tanımlı işsiz sayısının 370 bin kişi azalmış gibi görünmesine rağmen, geniş tanımlı işsiz sayısının 2,7 milyon kişi arttığı belirtildi.
Diğer bulgular arasında zamana bağlı eksik istihdamın artış göstermesi dikkat çekiyor. Eylül 2024’te mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategori %34,7 ile geniş tanımlı kadın işsizliği oldu.
Kaynak: Sözcü
