Esenyurt’un Nüfusu, Göç Tarihi ve İnşaat Faaliyetleri

Esenyurt’un Nüfusu ve Tarihçesi

Esenyurt'un Nüfusu ve Tarihçesi

Anadolu Ajansı’nın 6 Şubat 2024 tarihli haberine göre, 978 bini aşan nüfusuyla Esenyurt, Türkiye’nin en kalabalık ilçesi unvanını koruyor. Bu ilçe, 57 ilden daha büyük olmasının yanı sıra, göçün en kontrolsüz biçimlerinin gözlemlenebildiği bir örnek. Ekim 2024 itibarıyla Esenyurt, ‘başkansız’ bir ilçe olma durumuyla da dikkat çekiyor. Mart 2024 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi’nin adayı Ahmet Özer, 227 bin 608 oy alarak seçimi kazanmıştı. Ancak, terör örgütü üyeliği suçlamasıyla tutuklanmasının ardından, yerine kayyum olarak Can Aksoy atanmıştı.

Göçle Doğan İlçe

Ahmet Özer, Haziran 2024 seçimlerinde oy kullanan 464 bin seçmenin 227 bininin tercih ettiği adaydı. 1989’da belde statüsüne kavuşan Esenyurt, yapılan yerel seçimlerde daha önce hiçbir adayın ulaşamadığı kadar yüksek bir oy sayısına ulaşmıştı. 2008’de ilçe statüsü kazanan Esenyurt, İstanbul’un değişim sürecinin tarihsel bir yansıması durumunda. Göç, rant ve çete olgusunun sürekli gündemde olduğu bu ilçe, siyasi bir sürecin de eklenmesiyle beraber, hem tanımak hem de tarihsel gelişimini hatırlamak açısından önemli bir yer haline geldi.

Esenyurt’un Göç Tarihi

Esenyurt’un gerçeği göçtür. 1913’te sona eren Balkan Savaşları sonrasında Osmanlı, Trakya’daki topraklarını kaybetmesiyle yoğun bir göç dalgasıyla karşı karşıya kaldı ve bu sorunu Esenyurt Köyiçi olarak bilinen bölgede çözmeyi tercih etti. Bölgedeki Eşkinoz çiftliğine yerleştirilen Balkan göçmenleri, sanayileşmenin başlamasıyla birlikte başka bir göç dalgası yaşandı ve bu durum nüfusun hızlı bir şekilde artmasına yol açtı. 1965’te 1.700’ü geçmeyen nüfus, 1985’te 22 bini aşarak büyük bir artış gösterdi. 1980’li yıllarda bile Esenyurt’un nüfus artış hızı, İstanbul ortalamasının üç katına ulaşıyordu. Bugün, Suriye Savaşı ile birlikte İstanbul’a gelen yüzbinlerce göçmenin tercih ettiği yer yine Esenyurt oldu ve resmi verilere göre ilçede 150 binden fazla göçmen yaşıyor.

Nüfus ve Göçmen Durumu

Yoğun nüfus ve kayıtsız göç, güvencesizlik ve kaçak çalışmanın önünü açan önemli faktörler arasında. İlçenin herhangi bir mahallesinde dolaşırken, merdiven altı atölyelerde çalışan çocuk yaşta göçmenler görmek mümkün. Kent Konseyi’nin verilerine göre, Esenyurt’ta 101 farklı ülkeden vatandaş bulunuyor. Özellikle Afrika ve Suriye uyruklu göçmenlerin yoğunluğu, ulusal ve uluslararası basının ilgisini çekiyor. 2020 yılından itibaren ilçede Uganda Güzellik Yarışması düzenlenmeye başlandı ve 2004-2019 yılları arasında Afrika Uluslar Kupası da Esenyurt’ta gerçekleştiriliyordu.

İnşaat Faaliyetleri ve Ekonomik Durum

20 yıl arayla uydu görüntüleri arasında birçok arazi, inşaat alanlarına dönüşmüş durumda. Bu inşaatların ekonomik boyutunu anlamak için Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine başvurmak önemli. Bu verilere göre, en çok daire yapılan ikinci ilçe Başakşehir, üçüncü ilçe ise Küçükçekmece. Bu iki ilçe toplamda 225 bin daireye ulaşırken, Esenyurt en yakın rakibinin iki katı kadar daire üreten bir konumda.

Esenyurt’un İnşaat Cenneti

Devasa kâr marjı nedeniyle, ilçenin hemen hemen her parseli farklı bir rezidans tarafından kaplanmış durumda. Ara sokaklarda aniden karşınıza çıkan birçok rezidans ile karşılaşmak mümkün. AKP iktidarının CHP’li Esenyurt Belediyesi’ne kayyum atama hamlesinin siyasi yankıları sürerken, bu yazı dizisinde Esenyurt’un arka sokaklarında yıllardır süregelen sosyolojik durumu, değişimi ve bu değişimlerin tanıklarıyla birlikte gözler önüne sereceğiz.

Esenyurt’un Şantiyeye Dönüşümü

2008 yılında ilçe statüsü kazanan Esenyurt, o dönemde popüler olan inşaat furyasının merkezi haline geldi. TÜİK verilerine göre, 2011-2023 yılları arasında İstanbul’da inşa edilen iki ve daha yüksek katlı binalardaki dairelerin toplam sayısı 1 milyon 980 bin. Bu yıllar arasında Esenyurt’ta inşa edilen daire sayısı ise 203 bin 909. Esenyurt’un devasa bir şantiyeye dönüşümünü anlamak için, son 12 yılda İstanbul’da inşa edilen dairelerin yüzde 10’unun bu ilçede bulunduğunu belirtmekte fayda var.