Fiyat Artışlarının Arkasındaki Gerçekler
Son dönemde sıkça karşılaşılan “asgari ücret artmıyor, akaryakıt fiyatları sabit, dolar değişmiyor, peki fiyatlar neden yükseliyor?” şeklindeki söylemler, fiyat artışlarının nedenlerini araştırmada eksik kalıyor. Özellikle dar gelirli hanelerin en büyük harcama kalemi olan gıda fiyatlarındaki artış, tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) ve tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarımsal-GFE) verileri ile yakından ilişkilidir.
2021’in son çeyreğinde başlayan döviz kurlarındaki dalgalanma, beraberinde yüksek enflasyonu getirdi ve bu durum, halkın alım gücünü ciddi anlamda düşürdü. Temel gıda maddelerine ve barınmaya erişim, artık birçok kişi için lüks hale gelmiş durumda. Maaşların hızla eridiği Türkiye’de, tarım üretimindeki enflasyon artışı, dar gelirli bireyler için büyük bir sorun oluşturmaktadır.
Düşük gelirli vatandaşların bütçelerinde en fazla paya sahip olan gıda kalemi, enflasyonun etkilerini en çok hissedilen alanlardan biri olmaya devam ediyor. 2022 ve 2023 yılları arasında kur artışlarının tarım sektörü ve gıda fiyatları üzerindeki etkisinin arttığı gözlemleniyor. 2024 yılının sonlarına yaklaşıldığında ise, tüm endekslerdeki yükseliş trendinin devam etmesi, mutfak bütçesini daha da zorlayacak gibi görünüyor.
- Gıda fiyatlarındaki artışın sebepleri arasında:
- Tarım-ÜFE ve Tarımsal-GFE verilerinin yükselmesi
- Döviz kurlarındaki dalgalanmalar
- Alım gücünün azalması
Kaynak: Sözcü