ABD’den Lübnan ve İsrail İçin Ateşkes Teklifi
ABD Başkanı’nın kıdemli danışmanı Amos Hochstein, Lübnan ile İsrail arasındaki gerginliklerin sona ermesi için önemli bir adım atarak, taraflara 60 günlük bir ateşkes önerisi sundu. Bu teklif, iki ülke arasında barışın sağlanabilmesi için kritik bir fırsat sunuyor. İsrail devlet haber ajansı KAN, ateşkes teklifinin taslağını kendi internet sitesinde yayımlayarak, uluslararası kamuoyunun dikkatini bu gelişmeye çekti.
ABD’nin amacı, bu anlaşma çerçevesinde Lübnan ve İsrail taraflarının kalıcı bir barış sağlamak için müzakerelere girmesini teşvik etmek. Müzakerelerde, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 1701 sayılı çözüm önerisinin belirlediği silahsız bölge olarak bilinen “Mavi Hat”ın yeniden belirlenmesi konusunun ele alınması bekleniyor. Ancak, yayımlanan belgelerdeki maddeler, Lübnan’a önemli sorumluluklar yüklerken ABD ve İsrail’e de birtakım imtiyazlar tanıyor.
ANLAŞMA MADDELERİ NELER?
- 1-6. Maddeler: Taraflar arasındaki barışın teminatını oluşturuyor. 60 gün boyunca, Hizbullah ya da başka bir silahlı grup, askeri eylemlerden kaçınacak. ABD, sınırda konuşlanmış olan UNIFIL güçlerine destek verecek. Her iki taraf, herhangi bir askeri provokasyona karşı kendilerini savunma hakkına sahip olacak.
- 7. Madde: Lübnan ordusuna, bölgede kontrol dışı silah girişlerini izleme, silah üretimi yapan tesisleri denetleme ve anlaşma standartlarına uymayan mühimmatların imha edilmesi gibi görevler verilmekte. ABD ve UNIFIL, bu konuda Lübnan ordusuna destek verecek.
- 8-12. Maddeler: İsrail ordusunun 7 gün içinde Lübnan’dan tamamen çekilmesini öngörüyor. Çekilme sonrası, Lübnan ordusunun bir ay içinde sınır bölgesine 10 bin asker konuşlandırması gerekecek. ABD, bu süreçte Lübnan ordusuna yardımcı olacağını taahhüt ediyor.
- 13. Madde: Uluslararası Denetleme ve Uygulama Mekanizması (IMEM) adı verilen bir gözlemci grubun oluşturulmasını öngörüyor. Bu grup, Lübnan, İsrail, ABD ve UNIFIL’den yetkililerden oluşacak ve ABD ordusuna bağlı bir general tarafından yönetilecek. IMEM’in temel amacı, tarafların anlaşma maddelerine uyup uymadığını denetlemek.
- 14. Madde: Hizbullah gibi hükümete bağlı olmayan grupların 60 gün içinde silahlarını teslim etmesi gerekecek. El konulan silahların IMEM’e bildirilmesi öngörülüyor.
- 15-16. Maddeler: IMEM, Mavi Hat’ın yeniden çizilmesi için gerekli ortamı hazırlayacak ve Lübnan ile İsrail, ABD arabuluculuğuyla BMGK 1701 sayılı çözüm önerisi çerçevesinde Mavi Hat’ı yeniden belirleyecek.
BİR DE ‘YANDAKİ MEKTUP’ VAR
Anlaşmanın yanı sıra, denetim şartlarını ve tarafların haklarını açıklayan ek bir belge daha yayımlandı. Bu belgede özellikle Hizbullah’tan bahsediliyor. Belgeye göre, “bölgedeki Hizbullah güçleri ve hükümete bağlı olmayan diğer gruplar, kendilerini yeniden silahlandıramaz, yeni tesisler kuramaz ve güçlerini artıramaz.” Ayrıca, ABD ve İsrail, bölgede uygun gördükleri istihbaratı istedikleri zaman uygun kanallardan paylaşma hakkına sahip olacak. ABD, “İran’ın bölgede dengeyi bozan eylemlerine karşı duracağının” garantisini de veriyor. Eğer taraflar, anlaşmaya uymadığını gözlemlerlerse, İsrail, ABD’nin izniyle Lübnan sınırındaki Mavi Hat içinde askeri operasyonlar gerçekleştirebilecek.
PEKİ YA LÜBNAN NE DİYOR?
Lübnan Başbakanı Necip Mikati, bugün yaptığı açıklamada, “gelecek günlerde, hatta saatler içinde İsrail ile bir ateşkes anlaşması imzalayacağımızı umuyorum” dedi. Mikati, 5 Ekim’de gerçekleşecek ABD seçimlerine dikkat çekerek, yeni bir ABD Başkanı seçilmeden önce ateşkes anlaşmasını imzalamak istediğinin sinyalini verdi. Ancak ABD’li yetkililer, bu belgenin yalnızca bir taslak olduğunu ve nihai anlaşmanın henüz şekillenmediğini vurguladı. Öte yandan, Hizbullah’ın yeni Genel Sekreteri Naim Kasım, Hizbullah’ın savaşmaya devam edeceğini ve bu ateşkes önerisini kabul etmeyeceklerini ifade etti.
Kaynak: Sözcü
