Amerikan İsrail Kamu İşleri Komitesi (AIPAC)
Amerikan İsrail Kamu İşleri Komitesi (AIPAC), 1963 yılında Washington D.C.’de kurulan ve o tarihten bu yana ABD siyasetinde önemli bir rol oynayan bir siyasi baskı grubudur. AIPAC, o kadar etkili bir yapı haline gelmiştir ki, “İsrail lobisi” terimi, birçok ülkeden farklı bireylerin kelime dağarcığında yer edinmiştir. Orta Doğu’da büyük bir çatışmanın eşiğinde olduğumuz bu günlerde, ABD’deki kritik seçimlere artık sayılı günler kaldı. Bu süreçte pek çok kişinin aklındaki soru, ‘İsrail Lobisi’nin tam olarak ne yaptığı ve gerçek gücünün ne kadar olduğu üzerine yoğunlaşmaktadır. The Interceptor adlı kar amacı gütmeyen araştırma grubundan Akela Lacy, bu konuyu irdeleyen bir makale yayımladı.
AIPAC’ın Seçimlere Etkisi
2022 yılında seçim kampanyalarına mali destek vermeye başlayan AIPAC, desteklediği adayların kampanyalarında en büyük sponsorlardan biri haline geldi. Araştırmacılar, ABD’nin Federal Seçim Komitesi’nden elde ettikleri belgeleri inceleyerek, İsrail adına ABD’de yapılan harcamaların boyutunu ortaya koydu.
Eleştirileri Bastırma Stratejisi
AIPAC, İsrail’i eleştiren siyasetçilerin karşısına rakiplerini destekleyerek çıkmakta ve bu eleştirilerin sesini kısmak için büyük yatırımlar yapmaktadır. İlk kez, kuruluşundan bu yana dev bütçesini ABD’li vekillere karşı kullanmaya başlayan AIPAC, özellikle Demokrat vekiller arasında, Gazze ve Lübnan’daki savaş yanlısı politikaları eleştiren isimlere karşı sert bir tutum sergilemiştir. Son iki yıl içerisinde AIPAC’a bağlı ‘İsrail için Demokratik Çoğunluk’ grubu, eleştirileri bastırmak amacıyla Andy Levin (D-Mich) ve Marie Newman gibi, İsrail’e giden silah yardımlarını eleştiren vekillerin kaybetmesi için rakiplerine fon sağlayarak, bu vekillerin yerel seçimlerde başarısız olmasına sebep olmuştur. Bu süreçte, İsrail benzeri kampanyalar için yaklaşık 20 milyon dolar harcamıştır. 2024 seçimlerinde ise AIPAC, daha radikal bir harcama planı oluşturarak, İsrail yanlısı politikaları destekleyen vekil, parti ve başkanlık adayları için 100 milyon dolar bütçe ayırmıştır. AIPAC, desteklediği 389 vekilden 57’sinin güçlü bir rakibe sahip olmadığını, 88 adayın ise hiç rakibi olmadığını belirtmektedir. Bu durum, AIPAC’ın kendi politikalarına uygun vekillerin kazanması için gereken her şeyi yaparken, İsrail’i eleştirmenin bedelini artırdığını göstermektedir.
İki Tarafı da Destekleme Stratejisi
AIPAC, ABD’deki sağcıları merkezde toplayan Cumhuriyetçi Parti’nin en büyük bağışçılarını içinde barındırmasına rağmen, bu durum AIPAC’ın taraf tuttuğu anlamına gelmemektedir. Grubun tek ilgisi, vekillerin İsrail hakkındaki düşünceleridir. AIPAC, ABD’nin 51 eyaletinin 50’sinde de farklı vekillere destek vermekte ve en fazla harcamayı New York ve Kaliforniya eyaletlerinde yapmaktadır. Örneğin, AIPAC, 233 Cumhuriyetçi vekili 17 milyon dolarlık bir bütçeyle desteklerken, 152 Demokrat vekili 28 milyon dolarlık bir bütçenin altında kalmıştır. Ayrıca, 3 bağımsız vekile de 300 bin dolar yardım yapılmıştır. AIPAC, iki partinin komisyonlarına toplamda 3 milyon dolarlık bağışta bulunmuştur. Bugüne kadar yapılan harcamalar, istenen etkiyi yaratmış ve İsrail’e yardımın şarta bağlanmasını destekleyen ya da insan hakları ihlallerini eleştiren Kongre üyelerinin sayısında bir azalma gözlemlenmiştir.
Doğru Vekilleri Seçme Stratejisi
AIPAC, Demokrat Partili vekillere daha fazla para harcasa da, Cumhuriyetçi vekilleri desteklemekte daha fazlasını yapmaktadır. Siyasi baskı grubunun desteklediği Demokrat vekiller arasında, Bell Latimer ve George Latimer gibi isimler, İsrail’in Orta Doğu’daki belirleyici gücünü en çok destekleyen isimlerdir. AIPAC’ın desteklediği Cumhuriyetçi Ryan Zinke, Filistin asıllı ABD vatandaşlarının ülkeden atılmasını savunurken, desteklenen Demokrat Sarah Elfreth’in seçim kampanyası boyunca İsrail konusunu gündeme getirmemesi dikkat çekicidir. AIPAC’ın temel odağı, İsrail’in desteklenmesinden çok, İsrail’in eleştirilmemesidir.
Müttefiklerini Koruma Stratejisi
AIPAC’ın stratejisi, sadece kendi tercih ettiği adayları desteklemekle sınırlı değildir. AIPAC, Kongre’den çıkmasını istediği adaylara karşı büyük harcamalar yaparak, hedeflediği isimleri saf dışı bırakmayı amaçlamaktadır. Bu süreçte AIPAC, İsrail’i eleştiren üyeleri Cemal Antony Bowman ve Cori Bush’u siyasetten silmek için 30 milyon dolarlık bir harcama yaparak, tarihin en pahalı Demokrat Temsilciler Meclisi ön seçimlerine yol açmıştır. AIPAC, İsrail yanlısı odak gruplarının Kongre’de kalması için gereken harcamaları yapmaya da hazırdır. Grubun, yaklaşık 17 milyon doları, İsrail’i eleştirmeyen ya da destekleyen kongre üyelerinin koltuklarını koruması için harcadığı bilinmektedir.
Peki, Şimdi Ne Olacak?
AIPAC için ABD Başkanı’nın kim olduğundan çok, İsrail’i ne kadar desteklediği önemlidir. Donald Trump, İsrail’e kayıtsız şartsız bir destek vaat ederken, Biden hükümetinin başkan yardımcısı olan Demokrat aday Kamala Harris’in daha ılımlı bir siyaset izlemesi beklenmektedir. AIPAC, partizan bir bakış açısına sahip olmamakla birlikte, başkanlık seçimlerinde ve gelecekteki başkanın hükümetinde, seçilen kişilerin her zaman İsrail yanlısı olmasını sağlamaya çalışacaktır.
Kaynak: Sözcü