Asgari Ücret ve Emeklilik Süreçleri
Ülkemizdeki güncel asgari ücret brüt olarak 20.002,50 TL olarak belirlenmiştir. Bu tutarın 7.5 katına kadar olan prime esas kazançlar, işverenler tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’na brüt maaşlara göre bildirilir. En yüksek tavan aylık ise 150.018 TL’dir. Brüt maaş üzerinden işçi ve işveren kesintileri yapılmakta olup, bu kesintiler emekli aylığı hesaplama sisteminde dikkate alınarak, emekli olunduğunda hak edilen emekli aylığını etkiler.
Asgari ücretle çalışan bireylerin emekli olduklarında alacakları emekli aylıkları (kök aylık), her ay prim ödendikçe 25-30 TL azaltılmakta. Ancak, asgari ücretin 7.5 katı üzerinden çalışanların emekli aylıkları önemli ölçüde artış göstermektedir. Asgari ücretle değil, asgari ücretin 7.5 katı ile çalışan bir kişinin emekli aylığı, her ay 400-450 TL arasında artış göstermektedir.
SGK uzmanı Özgür Erdursun, Dünya Gazetesi’nde kaleme aldığı köşe yazısında şu açıklamalarda bulundu:
AYLIK MAAŞLARA GÖRE ÖDENEN SİGORTA PRİMLERİNİN EMEKLİ AYLIĞINA KATKISI
- Asgari ücretle çalışan için; emekli aylığını her ay 25-30 TL düşürür.
- Asgari ücretin 2 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 80-100 TL arttırır.
- Asgari ücretin 3 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 150-160 TL arttırır.
- Asgari ücretin 4 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 200-220 TL arttırır.
- Asgari ücretin 5 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 260-280 TL arttırır.
- Asgari ücretin 6 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 300-320 TL arttırır.
- Asgari ücretin 7 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 350-375 TL arttırır.
- Asgari ücretin 7,5 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 400-450 TL arttırır.
- Asgari ücretin 10 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 400-450 TL arttırır.
- Asgari ücretin 15 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 400-450 TL arttırır.
- Asgari ücretin 20 katı ile çalışan için; emekli aylığını her ay 400-450 TL arttırır.
EMEKLİ OLMAK İÇİN EKSİK GÜNÜ OLANLAR NE YAPMALI?
Emeklilik için SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’na bağlı olarak kadın ve erkeklerin prim gün sayısını tamamlamaları gerekmektedir. 8-9-1999 tarihine kadar sigortalı olanlar için yaş şartı aranmadan, ilk sigorta priminin ödendiği tarih dikkate alınarak SSK’dan 5000-5975 gün, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’ndan kadınlar için 7200, erkekler için ise 9000 gün tamamlanması zorunludur.
‘HİÇ ÇALIŞMADAN İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMİ ÖDEYEBİLİRLER’
Emekli olmak için eksik günü olanlar, hiç çalışmadan isteğe bağlı sigorta primi ödeyebilirler. İsteğe bağlı sigorta primi, Bağ-Kur’a sayılmakta. Eksik gününü isteğe bağlı sigorta primi ile ödeyenlerin dikkat etmesi gereken en önemli nokta, emeklilikte son 2520 güne bakılarak hangi statüden emekli olacaklarının belirlenmesidir. Bu nedenle, isteğe bağlı sigorta primi ödeyenlerin ödedikleri primlerin Bağ-Kur’a sayılacağından, son 2520 gün içinde 1260 güne dikkat ederek bu ödemeleri gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Böylece eksik günlerini tamamlayabilirler.
Örneğin, 1974 doğumlu bir kadın, 25/05/1994 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamında yaş şartı olmaksızın 5750 günle emeklilik hakkı kazanmış olmasına rağmen, toplam prim gün sayısı 5000 günü yeterli değilse, emekli olmak için 750 gün eksiğini tamamlayarak ya da 58 yaşını bekleyerek emekli olabilir. Eğer 58 yaşını beklemek istemiyorsa, prim gün sayısını 5750 güne tamamlaması gerekecektir. Eğer bu kişi iş bulamıyor ya da çalışmak istemiyorsa, eksik günlerini çalışmadan aylık isteğe bağlı Bağ-Kur primi şeklinde ödeyerek SSK’dan emekli olabilir.
İsteğe bağlı sigorta primi, asgari ücretin brüt tutarının yüzde 32’sine denk gelmektedir. 31/12/2024’e kadar asgari ücretin brüt tutarı 20.002,50 TL olup, bunun yüzde 32’si 6.400 TL’dir. İsteğe bağlı sigorta primi, 7.5 kata kadar ödenebilir. Aylık 6.400 TL ile 48.000 TL arasında istenilen tutarda ödeme yapma hakkı bulunmaktadır.
EKSİK PRİM TAMAMLAMA YOLLARI:
- Bağ-Kur ihya
- Doğum borçlanması
- Askerlik borçlanması
- Yurtdışı borçlanması
- Kod:6 Eksik gün borçlanması
- Doktora eğitiminde geçen süreler için borçlanma
- Aylıksız izinde geçen süreler için borçlanma
- Halk Eğitiminde Usta Öğretici olarak geçen sürelerde ve 5510 sayılı yasanın 41. maddesinde belirlenen borçlanma haklarından yararlanarak (böyle bir hakkı varsa) SGK’ya prim borçlanması için müracaatta bulunarak parasını ödeyerek gün satın alabilirler.
Kaynak: Sözcü
