Asgari Ücretin Alım Gücü Düşüyor
2023 yılı Temmuz ayında ara zam yapılmayan asgari ücretin alım gücü, yılın başından bu yana geçen 10 ayda 4 bin 838 lira eriyerek 12 bin 164 liraya geriledi. Bu düşüş, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) çarşı-pazar verileriyle örtüşmeyen enflasyon hesaplamalarından kaynaklanan bir durum. Asgari ücretteki erime, İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) enflasyon oranlarına göre 11 bin 482 liraya, Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) verilerine göre ise 7 bin 3 lira eriyerek 9 bin 999 liraya kadar düştü.
En düşük emekli aylığı da TÜİK’in enflasyon hesabıyla 12 bin 500 liradan 4 ayda 11 bin 155 liraya indi. Bu durumda, alım gücündeki kaybın boyutu oldukça dikkat çekici.
Yüzde 39’luk Kayıp
2025 yılında uygulanacak asgari ücret görüşmeleri Aralık ayında gerçekleştirilecek. İktidar, asgari ücretlilerle asgari ücrete yakın gelirlerle geçim mücadelesi veren milyonlarca sabit gelirlinin bu yıl yaşadığı reel kaybı göz ardı ederek, 2025’in enflasyon tahminlerine göre zam yapmak için hazırlık yapıyor. Zam için gündeme getirilen oran ise genellikle yüzde 25-30 civarında. Ancak Cumhurbaşkanlığı’nın yayımladığı 2025 Yılı Programı’nda net ele geçen asgari ücretin, 2024 yılında yüzde 5.3 reel kayba uğradığı belirtiliyor. Yılın başında 17 bin 2 lira olan asgari ücretin, TÜİK hesaplamalarına göre yüzde 39.77 oranında eriyerek 12 bin 164 liraya düştüğü ortaya konuyor.
Temmuz ayında 12 bin 500 lira olarak belirlenen en düşük emekli aylığının alım gücü de, TÜİK’in enflasyonuna göre 4 ayda 1.345 lira eriyerek 11 bin 155 liraya düştü. İTO’ya göre bu erime 1.592 lira, ENAG’ın hesapladığı enflasyona göre ise 2 bin 243 liraya ulaştı. ENAG’ın verilerine göre asgari ücretin alım gücü 9 bin 999 lira düzeyine geriledi.
Çalışanın Maaşındaki Erime %70’i Buldu
TÜİK’in resmi enflasyonuna göre, temmuz ayında 42 bin 750 lira olan üniversite mezunu devlet memuru maaşının bugünkü alım gücü 37 bin 989 liraya düştü. Temmuzda 41 bin 844 lira olan öğretmen maaşı 37 bin 341 liraya, profesör maaşı ise 83 bin 457 liradan 74 bin 475 liraya geriledi. Temmuz ayında tüm çalışanların maaş ve aylıklarındaki 4 aylık erime oranı ise %12.06 olarak belirlendi. Yılın başında zam alıp temmuzu zamsız geçiren milyonlarca özel sektör çalışanının maaşındaki erime ise TÜİK’e göre %39.77, ENAG’a göre ise %70.03 düzeyine ulaştı.
Kaynak: Sözcü
