Barış Mahallesi’nde Sabun Üretimi: İlhan Kardeşlerin Hikayesi
Barış Mahallesi’nde yaşayan 6 çocuk babası Emin İlhan (40) ve kardeşi Hasan İlhan (28), ailelerinden miras kalan geleneksel sabun yapımını modern yöntemlerle birleştirerek kendi işlerini kurmaya karar verdiler. Evlerinin yakınında açtıkları 20 metrekarelik dükkanı, sabun üretim merkezi haline getiren kardeşler, menengiç ağaçlarından toplanan bıttım ile sabun üretmeye 7 yıl önce başladılar.
Bölgedeki menengiç ağaçlarından toplanan bu özel bitki, genellikle yerel değirmenlerde öğütülürken, İlhan kardeşler soğuk pres makinesi kullanarak farklı bir yaklaşım benimsiyorlar. Uzun ve zahmetli bir süreçle sabun hazırlayan kardeşlere, zaman zaman aile bireyleri de destek veriyor. Yılda ortalama 30 ton sabun üreten İlhan kardeşler, bu geleneksel sanatı sürdürmenin gururunu yaşıyorlar.
Üç Kuşaktır Sabun Yapma Geleneği
Emin İlhan, AA muhabirine verdiği röportajda, sabun üretiminin oldukça zahmetli olduğunu belirtti. Dedesi, bıttım sabununu köyde kullanmak üzere hazırlarken, babası da ona bu geleneği devralmış. Emin, “Babam, köyde ürettiği sabunu il merkezinde satıyordu. 20 yıl boyunca onunla çalıştım. Şimdi ise 7 yıldır kardeşimle birlikte kendi iş yerimizi kurmuş bulunuyoruz. Dedem, sabun yapımı için ürünü değirmene götürüp öğüttükten sonra yağ elde ederdi. Biz ise soğuk pres makinesi ile bu işlemi gerçekleştiriyoruz.” dedi.
İlhan, ürettikleri sabunun kilogram fiyatının kalitesine göre 480 ile 500 lira arasında değiştiğini belirterek, müşterilerinin isteği doğrultusunda kokulu ve renkli sabunlar da ürettiklerini ifade etti.
Sabun Yapım Süreci
Sabun üretim sürecine, yabani menengiç ağaçlarından toplanan bıttımı pres makinesinde öğütmekle başladıklarını kaydeden Emin İlhan, sürecin devamını şöyle açıkladı:
- Öğütülmüş bıttımı kazanlarda kaynatıyoruz.
- Yağın dışarı çıkması için kül ekliyoruz.
- Sonrasında süzgeçten geçirerek elde ettiğimiz yağın miktarına göre kostik (sodyum hidroksit) madde ekliyoruz.
- Bu karışım yaklaşık 6-7 saat kaynatıldıktan sonra sabun olma aşamasına geliyor.
- Elde edilen karışımı kalıplara döküyor ve 1 gün kurutmaya bırakıyoruz.
- Son aşamada ise sabunu elde tutabilecek boyutlarda kesip satışa sunuyoruz.
Emin İlhan, 1 kilogram sabun elde etmek için yaklaşık 4 kilogram bıttım kullanıldığını vurguladı. Sabunun hem yurt içinde hem de yurt dışında yoğun bir talep gördüğünü belirten İlhan, yıllık üretimlerini 30 ton seviyesinde gerçekleştirdiklerini ve hedeflerinin üretimi 100 tona çıkarmak olduğunu ifade etti.
Kardeşi Hasan İlhan ise, ağabeyiyle birlikte, babalarından öğrendikleri formülü kendi markalarıyla hayata geçirmenin mutluluğunu yaşadıklarını belirtti. Sabun satışı yapan Cemal Tomris, bazı aileler tarafından üretilen bıttım sabununun yoğun talep gördüğünü söyleyerek, “Sabun üretiminde önemli bir gelişme kaydettik. Büyüklerimiz asırlardır bölgemizde yetişen bu ürünü su değirmenlerinde sabuna dönüştürürdü. İlhan kardeşler ise babalarının formülünü uygulayarak bu geleneği yaşatıyor.” şeklinde konuştu.
Kaynak: Sözcü
