Belediyelerin Borçları Üzerine Tartışmalar
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Bakanlığının 2025 yılı bütçesinin görüşüldüğü sırada belediyelerin borçları hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Işıkhan, belediyelerin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim borçlarının dağılımına dair yaptığı açıklamada, “Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) bu borcun yüzde 67,5’ine sahip. Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) yüzde 25, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) yüzde 3, Demokrasi ve Progress (DEM) Partisi ise yüzde 2” ifadelerini kullandı.
Bu açıklamalar üzerine CHP Plan ve Bütçe Grup Sözcüsü İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, CHP’nin 31 Mart yerel seçimleri sonrasında birçok belediyeyi AKP ve MHP’den devraldığını hatırlattı. Türeli, bu borçların yalnızca CHP tarafından yapılmadığını vurgulayarak, şu şekilde konuştu:
“BORÇLARI BİZ YAPMADIK, DEVRALDIK”
“Biz, 2019 yılında olduğu gibi 2024 yılında da birçok belediyeyi AKP’den veya MHP’den devraldık. Yani borçların tamamı bizimle başlamadı. Bu durum istisnai bir durumdur. Belediyeler, kamu hizmeti yapmaktadır; personeliyle, harcamalarıyla, yatırımlarıyla ve sosyal yardımlarıyla hizmet vermektedirler. Pandemi sürecinde, tüm belediyelerin, özellikle sizin belediyelerinizin, gelirleri azalmış ve giderleri olağanüstü bir şekilde artmıştır. Bu nedenle borçların artması son derece normaldir. Size birkaç rakam vermek isterim; sadece belediyeleri konuşmayalım. Türkiye’nin dış borcu, 2002 yılında iktidara geldiğinizde 132 milyar dolardı. Bu, 80 yılda yapılan bir borçtu. İçinde kamu iktisadi teşebbüsleri de bulunmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti, 1954 yılına kadar Osmanlı İmparatorluğu’ndan kalan borçları ödedi. 2002 yılında borç 132 milyar dolarken, şu anda ikinci çeyrekte bu rakam 512 milyar dolara çıktı. Yani 22 yıllık dönemde 63 milyar dolarlık özelleştirme yapılmış. 2002 yılında iç borç ne kadardı biliyor musunuz? 150 milyar Türk lirasıydı. Şu anda bu rakam 4 trilyon 280 milyar liraya ulaşmış.”
“KAYYUM YÖNETTİ BU BELEDİYELERİ”
Demokratik Parti (DEM) Plan ve Bütçe Grup Sözcüsü Antalya Milletvekili Saruhan Oluç, Bakan Işıkhan’ın açıkladığı, DEM Parti’li belediyelerin tüm belediyelerin borçları içindeki yüzde 2’lik oranıyla ilgili olarak şu şekilde konuştu: “Ben size bir hatırlatma yapmak istiyorum; 2016’dan 2019’a kadar bütün belediyelerimize kayyum atanmıştı. 2019’da yerel seçimler yapıldı ve biz o kayyum atanmış belediyelerin bir kısmını HDP olarak kazandık. Ancak 2019 Ağustos ayında kayyum atanmaya başlandı ve sanırım 3-4 belediye dışında bütün belediyelerimize kayyum atandı. Kayyumlar bu belediyeleri yönetti. Ben, sizin verdiğiniz rakamların içinde bu kayyumların yönettiği belediyelerin borçlarına dair hiçbir şey duymadım. Görünen o ki, kayyumlar yönettiği için borç var mı yok mu diye bakmıyorsunuz. Kayyumlar, Sayıştay raporlarına göre birtakım yolsuzluklar yaptılar, bazıları hırsızlık yaptılar, yargılandılar ve soruşturma açılanlar oldu. Bu borçlar da kayyumlar döneminde oluşmuş olabilir, ama o dönemde hiç bakmadınız. Gerçekten isterdik ki bu konulara eğilin.”
“DEM PARTİ HANGİ ARA BU BORCU YAPABİLMİŞ?”
Oluç konuşmasına devam ederek, “Şimdi yeniden seçim yapıldı, 31 Mart’ta biz 78 belediye kazandık. Kayyum atanmış belediyelerin önemli bir kısmını ve yeni belediyeleri kazanmış durumdayız. Şimdi yine kayyum atanmaya başlandı. Bizim DEM Partililer, borcun sadece yüzde 2’sine sahip olmasına rağmen hangi ara bu borcu yapabilmiş, bunu bilmiyorum. Bu kayyumlar 2016’dan 2019’a ve 2019’dan 2024’e kadar yönettikleri belediyelerin tamamında büyük borç yükü bıraktılar. Belediyelerin kasalarını boşalttılar, arazilerini sattılar, mallarını yandaşlara peşkeş çektiler ve tüm belediyelerde büyük bir enkaz yarattılar. Kayyumların da borçlarının çıkarılmasını istiyoruz ve bu konuda bir açıklama bekliyoruz.”
Kaynak: Sözcü
