Beynin Hayatımızı Anlamlandırma Becerisi Üzerine Yeni Araştırmalar
Bu çalışma, beynin hayatımızı farklı kesitlere ayırma yeteneği üzerine mevcut bilgileri genişletiyor. Yapılan araştırmalara göre, bir yerden bir yere ya da bir aktiviteden diğerine geçerken beyin faaliyetlerinde belirgin değişiklikler meydana geliyor. Bu değişiklikler, beynimizin yaşamı daha anlamlı hale getirmesine yardımcı oluyor. Ancak şimdiye kadar beynin bu bölümleri nasıl belirlediği konusunda net bir bilgi yoktu. Current Biology dergisinde yayımlanan bu araştırma, süreçlerin kişiselleştirilmiş olduğunu ve neyin önemli olduğunun, bireylerin önceliklerine bağlı olduğunu ortaya koyuyor.
Çalışmanın başındaki psikolog Christopher Baldassano, “Beyin aktivitelerindeki ani değişimlerin sadece çevresel faktörlerden kaynaklandığı yönündeki teoriyi sorgulamak istedik” diyor. Baldassano, “Araştırmamız, beynin çevresel girdilere sadece pasif bir yanıt vermediğini, aynı zamanda yaşam deneyimlerimizi anlamlı parçalara aktif bir şekilde organize ettiğini buldu” şeklinde ekliyor.
Başka bir deyişle, bir otobüs durağından bir kahve dükkanına geçiş her zaman yeni bir bölüm anlamına gelmeyebilir. Eğer iki yer arasında devam eden bir konuşmaya odaklanıyorsak, beyin bu geçişi yeni bir bölüm olarak değerlendirmeyebilir. Araştırma ekibi, katılımcılara dört farklı mekânda (bir restoran, bir havaalanı, bir market ve bir derslik) geçen dört farklı senaryoyu (bir ayrılık, bir evlenme teklifi, bir iş anlaşması ve bir tanışma) içeren toplam 16 kısa sesli anlatı sundu.
Toplamda 415 katılımcı, bu anlatıları dinledi. Bazı katılımcıların beyin aktiviteleri izlendi, diğerlerine ise hikâyenin yeni bir bölümünü hissettiklerinde bir düğmeye basmaları söylendi. Özellikle, araştırmacılar bazı katılımcıları farklı yönlere odaklanmaları için yönlendirdiler. Örneğin, bir restoran sahnesinde geçen bir evlenme teklifinde, bazı katılımcılardan teklif yerine yemek siparişlerine odaklanmaları istendi. Bu yönlendirme, beynin yeni bölümleri belirleme şekline etki etti ve beynin o an için neyin en önemli olduğuna göre organizasyon tekniklerini ayarladığını gösterdi.
Araştırmacılar şimdi bir sonraki aşamada, beklentilerin beyin tarafından nasıl işlendiğini ve hangi deneyimlerin belleğe kaydedildiğini incelemek istiyorlar. Bu alanda hala keşfedilecek pek çok şey var. Araştırmacılar, yayınladıkları makalede, “Bu sonuçlar, geçmiş deneyimlerin güncel algılarımızı nasıl şekillendirdiğini ortaya koyuyor” diyerek, bu buluşların yaşam deneyimlerimizi nasıl anlamlandırdığımıza dair yeni kapılar araladığını vurguluyor.
Kaynak: Sözcü
