Aydın Hasan / ANKARA – Türkiye ile Almanya arasında dış politika, FETÖ ve terör örgütü PKK’nın uzantısı sivil toplum kuruluşlarına destek konularındaki anlaşmazlıklara rağmen ekonomik, beşeri ve sosyal hususlarda güçlü bağlar bulunuyor. İki ülke arasındaki yoğun temas trafiği Şansölye Angela Merkel’in siyaseti bırakmasından sonra da sürdü. Başbakan Scholz, 14 Mart 2022’de Ankara’ya ilk resmi ziyaretini gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 17 Kasım 2023’te Almanya’ya çalışma ziyaretinde bulundu.
Cumhuriyet’in ilanının ardından ardından 3 Mart 1924’te Türkiye-Almanya Dostluk Anlaşması imzalanmıştı. Bu nedenle bu yıl iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 100. yılı olarak kutlanıyor. Bu kapsamda Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier, 22-24 Nisan tarihlerindeki Türkiye ziyarette bulunmuştu. Erdoğan ile Şansölye Scholz’un son görüşmesi ise 23 Eylül’de BM Haftası çerçevesinde New York’taki Türkevi’nde oldu.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 28 Eylül’de Berlin’de Almanya Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck ile Türkiye-Almanya Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesi 5. Dönem Toplantısı’na katılmıştı. Bolat, Almanya Başbakanı Scholz’un ekim ayında Türkiye’ye ziyarette bulunacağını açıklamıştı.
Hızlı geçiş formülü
Ziyarette ikili ilişkilerin yanı sıra İsrail’in saldırıları ile Rusya-Ukrayna Savaşı başta olmak üzere bölgesel konular ele alınacak. Türkiye’nin AB’ye tam üyelik süreci, Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesi ve vize serbestisi konularının da gündemde olması bekleniyor. İş insanlarının toplantılar ve fuar gibi organizasyonlarda vize sorununun aşılması için “fast track” (hızlı geçiş) olarak tabir edilen iş insanlarına yönelik hızlandırılmış vize süreci uygulaması üzerinde duruluyor. Görüşmede ağırlık ekonomik konular üzerinde olacak. Almanya, Türkiye’nin ihracatında 21,5 milyar dolarla ilk sırada; ithalatında ise 27,5 milyar dolarla üçüncü sırada yer alıyor. Özellikle Çin’den çıkmak isteyen Alman firmalar, Türkiye’yi ihracat, üretim ve lojistik üssü olarak görüyor. Görüşmelerde, başta Eurofighter alımı olmak üzere Almanya ile ilişkilerde savunma sanayiindeki yaptırımlar konusu üzerinde de durulması bekleniyor.
‘Almanya açısından Türkiye bugün için daha önemli’
Emekli Büyükelçi Uluç Özülker, Türk-Alman ilişkileri konusunda Milliyet’e şu değerlendirmelerde bulundu: “Dünya bugün inanılmaz bir karmaşa içine girmiş durumda. Gerileme sürecine giren ABD, dünyayı yeni bir dünya savaşına zorluyor. Dünyanın güçlü ekonomileri içinde yer alan Almanya, bugünkü şartlar içinde silahlanmaya gerek duyuyor. Artık ABD’nin askeri desteğini ve güvencesini yeterli görmüyor. Türkiye, jeopolitik ve jeostratejik olarak Avrupa’nın güvencesidir. Roma İmparatorluğu döneminden beri bu böyledir. Almanya açısından Türkiye ile ilişkilerin bozulmaması bugün için daha fazla önem taşıyor. Bu nedenle de yoğun bir temas trafiği oluyor. Bizim de Almanya ile ilişkilerimize denge içinde ve akılcı olarak bakmamız gerekiyor. Türkiye, Almanya için sırtının dönülmemesi gereken bir ülke olarak görünüyor.”