Çin ve Tayvan Arasındaki Gerilim Yükseliyor
Çin, egemenlik ihtilafı içinde olduğu Tayvan’ın lideri Lai Ching-te’nin ilk “Ulusal Gün” konuşmasından sadece dört gün sonra, ada ve çevresini kuşatan kapsamlı bir askeri tatbikata başladı. Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun Doğu Cephesi Komutanlığı, tatbikatın Tayvan Boğazı ile Tayvan Adası’nın kuzey, güney ve doğu bölgeleri çevresinde gerçekleştirileceğini duyurdu.
Komutanlık Sözcüsü Li Şi, “Müşterek Kılıç-2024B” adı verilen tatbikata kara, hava, deniz ve roket kuvvetlerinden birimlerin katıldığını belirtti. Li, tatbikata katılan uçak ve gemilerin “çoklu yönlerden ada’ya yaklaşacağını ve müşterek saldırılar icra edeceğini” ifade etti. Bu tatbikatın, gerçek muharebe kabiliyetlerini test etmek amacıyla düzenlendiğini ve deniz-hava muharebe hazırlık devriyesi, kara ve deniz hedeflerine yönelik saldırılar ile muharebe alanının kapsamlı kontrolünü ele geçirmeye odaklandığını vurguladı.
Li, tatbikatın ulusal güvenlik ve birliği koruma amacı taşıdığını savunurken, Tayvan’ın bağımsızlığını savunan unsurlara karşı güçlü bir caydırıcı olacağını dile getirdi. Tayvan Savunma Bakanlığı ise sosyal medya platformu X’teki hesabından, Çin ordusunun tatbikat duyurusunu doğrularken, “Çin ordusunun irrasyonel ve provokatif eylemini kınıyoruz. Yanıt vermek için uygun güçleri devreye sokacak ve ulusal egemenliğimizi koruyacağız.” ifadelerine yer verdi.
MEYDAN OKUMUŞTU
Tayvan’ın çevresinde abluka oluşturan tatbikat, adadaki hükümetin lideri Lai Ching-te’nin ilk “Ulusal Gün” konuşmasının ardından gerçekleşti. Lai, 1912’de Çin Cumhuriyeti’nin kuruluşuna giden süreci başlatan 1911 Devrimi’nin yıl dönümü olan 10 Ekim’de yaptığı konuşmada, Pekin yönetiminin Tayvan’ı temsil etme hakkı olmadığını savunmuştu. Tayvan’da hâlâ hükümetin devam ettiğini iddia eden Çin Cumhuriyeti ile Çin ana karasında hakim olan Çin Halk Cumhuriyeti’nin “birbirinin boyunduruğunda bulunmadığını” vurgulayan Lai, “ilhaka ve egemenlik gasbına karşı direnecekleri” mesajını vermişti.
Pekin yönetimi Lai’nin sözlerine sert bir tepki göstererek, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, “Tayvan’ın egemenliğe sahip olduğu” ve “Çin ile Tayvan’ın birbirinin boyunduruğunda bulunmadığı” gibi ifadelerin, aynı bağımsızlık anlatısının farklı versiyonları olduğunu savundu. Mao, Lai’nin bu sözlerinin bir kez daha Tayvan’ın bağımsızlığı konusundaki inatçılığını ve kendi siyasi çıkarları uğruna Tayvan Boğazı’ndaki gerilimi artırma niyetini ortaya koyduğunu belirtti.
Dünyada tek bir Çin olduğu ve Tayvan’ın bunun ayrılmaz bir parçası olduğunun altını çizen Mao, “Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti, Çin’in bütününü temsil eden tek meşru hükümettir. Lai Ching-te ve DPP otoriteleri ne söylerse söylesin, ne yaparsa yapsın, Tayvan Boğazı’nın tek ve aynı Çin’e ait olduğu gerçeğini değiştiremez ve Çin’in yeniden birleşmesine yönelik tarihi eğilimi durduramaz.” şeklinde konuştu.
EGEMENLİK HALKA AİT
Tayvan’da 13 Ocak’ta yapılan başkanlık seçimlerini kazanan iktidardaki Demokrat İlerici Partinin (DPP) adayı Lai Ching-te, 20 Mayıs’ta yemin ederek görevine başlamıştı. Çin, Tayvan liderinin yemin töreninin ardından yaptığı konuşmaya aynı çerçevede bir askeri tatbikat düzenleyerek yanıt vermişti. Lai, başkan olarak yaptığı ilk konuşmada, Tayvan Boğazı’nın iki yakasındaki statükoyu koruma sözü verirken, Çin’e, Tayvan’ı askeri olarak tehdit etmeye son verme çağrısında bulundu.
Tayvan hükümetinin “egemenliğe, demokrasiye, özgürlüğe ve statükonun korunmasına bağlı kalacağını” vurgulayan Lai, “Anayasaya göre Çin Cumhuriyeti’nin (Tayvan) egemenliği tamamen halka aittir. Çin Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti birbirinin boyunduruğunda değildir.” şeklinde konuştu. Çin ordusu, Lai’nin konuşmasından sadece üç gün sonra, “Müşterek Kılıç-2024A” adını verdiği askeri tatbikata başladı. Ada çevresini kuşatan askeri tatbikat iki gün sürmüştü.
Kaynak: Sözcü
