Dünyanın en derin çukuru, adından da anlaşılacağı gibi, Kola Süper Derin Sondajı’dır. Bu etkileyici yapı, Sovyetler Birliği’nin öncülük ettiği bilimsel bir sondaj çalışmasının sonucudur. Murmansk bölgesinin kuzeybatısında, Pechengsky Bölgesi’nde, Barents Denizi kıyısında yer alan bu delik, Finlandiya ve Norveç’e oldukça yakın bir konumda bulunmaktadır.
Kola Süper Derin Sondajı, sadece 23 santimetre (9 inç) genişliğinde ve yaklaşık 12.262 metre (40.230 fit) derinliğinde bir deliktir. Bu derinlik, Dünya’nın en derin noktası olma unvanını kazandırmıştır.
Sıcaklık 180 Dereceye Ulaştı, Çalışma Bitti
Exploredplanet’ten derlenen habere göre, Kola Süper Derin Sondajı, bilimsel bir silahlanma yarışının ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Kazıldığı dönemlerde, Amerika Birleşik Devletleri aya giden yarışı kazanmıştı. Diğer ülkeler ise Dünya’nın merkezine ulaşmak için birbirleriyle rekabet ediyorlardı. Ancak, sonunda bu proje sona ermek zorunda kaldı. Bilim insanları, sonsuza kadar kazmaya devam edemeyeceklerini anladılar. Kazma işleminin durdurulmasındaki en önemli nedenlerden biri, sıcaklıkların tehlikeli bir şekilde yükselmesiydi. Delikte ölçülen sıcaklık, 180°C (356°F) civarına ulaşmıştı.
Amerikalılar, 1958 yılında “Proje Mohole” adını verdikleri bir sondaj çalışmasına başladılar. Sovyetler Birliği, Dünya’nın çekirdeğine ulaşmayı hedefliyordu. Ancak, 1966 yılında Amerikalılar bu projeyi terk etmek zorunda kaldılar. Ruslar ise bu alandaki kazı çalışmalarına 1990’lara kadar devam ettiler.
Kola Süper Derin Delik, aslında tek bir delikten oluşmamakta; tek bir ana deliğe bağlı birkaç sondaj deliğinden oluşmaktadır. En derin ana delik, uçtan uca istiflenmiş 37.8 Eyfel Kulesi yüksekliğindedir. Bu deliği kazmanın asıl amacı, gezegenimizin fiziksel yapısı hakkında daha fazla bilgi edinmekti. Bilim insanları, bu delikten çeşitli jeolojik bilgiler elde ettiler, ancak gezegenin mantosuna ulaşmayı başaramadılar.
Dünyanın En Derin Çukurunun Dibinde Ne Var?
Bilim insanları, Dünya’nın oluşumu hakkında birçok bilgi elde etmeyi umuyorlardı. Ancak beklemedikleri bazı şaşırtıcı paleontolojik keşifler yaptılar. Yaklaşık 6,4 kilometre (kabaca 4 mil) derinlikte, 2 milyar yıllık mikroskobik plankton fosillerine rastladılar. Ayrıca, bilim insanları Dünya yüzeyinin altında serbestçe akan suyun varlığını da keşfettiler. Bu su, yeraltı kayaları tarafından sıkıştırılmış ve büyük bir basınç altında tutulmaktaydı.
Kola Süper Derin Sondajı’ndan elde edilen en önemli bulgulardan biri, granitin daha önce düşünülenden daha derinlerde bazalta dönüşmediğidir. Dünya yüzeyinin 4,3 mil altında bu geçişin gerçekleştiğine dair hiçbir kanıt bulunamamıştır. Bilim insanları ayrıca bu delikle, Dünya yüzeyinin altında büyük miktarda hidrojen gazı olduğunu da öğrenmişlerdir. Sondaj deliğinden akan çamurun hidrojenle “kaynadığı” şeklinde tanımlanmıştır.
Kazma İşlemi 1996 Yılında Sona Erdi
Kola Süper Derin Sondaj Kuyusu’ndaki çalışmalar, Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla 1995 yılında sona ermiştir. Bu alan artık tamamen terkedilmiş durumdadır. Bilimsel araştırmalar amacıyla pek çok sondaj ve tünel açılmış olsa da, Kola Süper Derin Sondaj Kuyusu hâlâ gezegenimizin insan yapımı en derin kuyusu olma rekorunu elinde tutmaktadır.
Öte yandan, bu dünyadaki en derin delik olmasına rağmen, gezegenin merkezine olan mesafenin yalnızca %0,19’u kadardır.
Kaynak: Sözcü
