EYT Düzenlemesi ve Emeklilik İlişkisi
EYT düzenlemesinin yasalaşmasının ardından, 40’lı ve 50’li yaşların başında emekli olan bireylerin sayısında gözle görülür bir artış meydana geldi. Bu durum, hem emekli olanların hem de çalışan nüfusun sayısında belirgin bir değişim yarattı. Emekli çalışanlar için tazminat süreçleri ise birçok kişi tarafından merak edilmektedir. Birçok emekli, mevcut işlerinde çalışmaya devam etmekte ya da kendi işlerini kurarak yaşamlarını sürdürmektedir. Tamamlayıcı emeklilik sisteminin henüz mevcut olmaması, düşen emekli maaşlarını telafi etmek amacıyla ek gelir elde etmeyi zorunlu hale getiriyor.
2025 yılında devreye girmesi planlanan tamamlayıcı emeklilik sistemi, çalışan emekli sayısını azaltmayı ve emeklilerin yaşam standartlarını artırmayı hedeflemektedir.
Tazminat ve İzin Hakkı
Emekli çalışanlar, diğer çalışanlarla eşit haklara sahiptir. Tazminat ve izin günleri, çalışanın kıdem süresine göre belirlenmektedir. Emekli bir çalışan, eğer 1 yılını doldurduktan sonra işten çıkarılırsa, ihbar ve kıdem tazminatını brüt maaşı üzerinden alma hakkına sahip olacaktır. Ayrıca, 50 yaşını doldurmuş çalışanlara, kıdemlerine bakılmaksızın en az 20 gün izin verilmesi de zorunludur.
Kıdem Tazminatı Kuralları
Emekli olup istifa eden bireyler, kıdem tazminatı alma hakkına sahipken, emekli olduktan sonra çalışmaya başlayanlar bu haktan yararlanamaz. Emeklilik sonrasında aynı işyerinde çalışanların kıdem süreleri sıfırlanmakta ve yeniden bir yıl beklemek gerekmektedir.
Emekli Maaşlarının Durumu
Emeklilik sonrası SSK’lı olarak çalışan bireyler, her iki maaşı da alabilmektedir. Emekli maaşları, bu durumda kesilmez. Bağ-Kur kapsamında çalışanların emekli maaşları da etkilenmemektedir. Ancak, malulen emekli olan bireylerin çalışmaya başlamaları durumunda maaşları kesilmektedir. Sürekli iş göremezlik ödeneği alanlar için bu durum geçerli değildir.
Kamu sektöründe çalışan emeklilerin maaşları, bazı istisnalar dışında kesilmekte olup, bu durum çalışan emeklilerin haklarını etkilemektedir. Ayrıca, vergi indirimi ile erken emekli olan engelli bireyler ve eşinden dul maaşı alanlar, çalışmaya başladıklarında maaş kaybı yaşamazlar; fakat bu durum oranlarının düşmesine neden olabilir.
EYT düzenlemesi, emeklilik ve çalışma hayatı arasındaki dengeyi yeniden kurarken, aynı zamanda çalışan emeklilerin hakları ve koşulları da önemli bir hal almıştır.
Kaynak: Sözcü