İspanya’da Franco Dönemi Derneklerine Yasa Düşünüyor
İspanya, tarihinin en karanlık dönemlerinden biri olan Francisco Franco’nun diktatörlük yıllarına (1936-1975) ait ideolojileri savunan vakıf ve derneklerin yasaklanması için önemli bir adım atmaya hazırlanıyor. İspanya Meclisinde kabul edilen ve Senatoya gönderilen yasa tasarısıyla, Franco rejimini destekleyen tüm sivil toplum kuruluşlarının (STK) yasaklanması öngörülüyor. Koalisyon hükümetinin büyük ortağı olan Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) tarafından sunulan bu tasarıya, muhalefetteki aşırı sağcı Vox partisi dışında, ana muhalefetteki Halk Partisi (PP) dahil, diğer tüm siyasi partiler destek vermekte.
Söz konusu tasarının Senatoda kabul edilip yasalaşması durumunda, 1976 yılında Franco’nun ölümünden sonra kurulan ve hala aktif bir şekilde faaliyet gösteren Francisco Franco Vakfı başta olmak üzere, Franco rejiminin ideolojilerini savunan tüm sivil toplum kuruluşları yasaklanacak.
Tarihsel İzlerin Silinmesi
İspanya’da 2007 yılında kabul edilen “Tarihi Bellek” yasası ve 2022 yılında genişletilen “Demokratik Bellek” yasaları ile Franco döneminin izlerinin silinmesi için çeşitli siyasi adımlar atılmıştı. İç savaş ve Franco’nun diktatörlük döneminin izlerini silmek, mağdurlara destek sağlamak ve geçmişle yüzleşme adına önemli adımlara imza atıldı. Bu çerçevede, diktatörlük dönemi yasa dışı ilan edilerek, Franco’nun kalıntıları anıt mezardan çıkarılıp aile mezarlığına taşınmıştı.
Demokratik Bellek yasasında, “diktatör Franco döneminin kurbanlarının onurunu küçümseyerek ve aşağılayarak, liderlerini öven derneklerin feshedilmesine” ilişkin bir madde de yer almakta. Bu durum, İspanya’nın geçmişle yüzleşme çabalarının bir parçası olarak değerlendiriliyor.