İstanbul’da Kira Fiyatlarında Şaşırtıcı Artış
Metropoldeki kira fiyatları, son yıllarda gözle görülür bir artış göstermiştir. 2020 Ekim ayında kiraların yıllık artış sınırı %25 olarak belirlenmiş olmasına rağmen, bu oran %1.101,30’a kadar çıkmıştır. İstanbul’da 2020 Ekim’de ortalama kira bedeli 2.308 TL iken, 2024 Ekim ayında bu rakam 27.733 TL’ye yükselmiştir. Aynı dönemde Türkiye genelinde, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre kiraların artışı ise %565,10 seviyelerinde gerçekleşmiştir.
Asgari ücret de bu süreçte enflasyona paralel bir artış göstermiş, 2020-2024 arasındaki dönemde %631 oranında bir yükseliş yaşanmıştır.
Fark Derinleşti
İstanbul’daki konutların metrekare fiyatları da dikkat çekici bir şekilde artmış durumda. Ekim 2020’de 1 metrekarelik ev fiyatı 4.482 TL iken, Ekim 2024’te bu rakam 42.528 TL’ye çıkmıştır. Bu süreçte asgari ücret ile konut metrekare fiyatları arasındaki fark belirgin bir şekilde artmıştır. Ekonomim’in haberine göre, 2020 Ekim’de İstanbul’daki ortalama bir evin kirası 2.308 TL iken, 2024 Ekim’de 27.733 TL’ye ulaşmıştır. Dört yıl önce 2.234,71 TL olan asgari ücret, o dönemde İstanbul’daki ortalama kira ile neredeyse eşdeğerdi (oran: 0,99). Ancak 2022 Aralık ayında bu oran 2,20’ye yükselirken, 2024 Ekim’de 1,63 seviyesine gerileyerek asgari ücretli bireylerin ev kirasını ödemekte zorlanmasına yol açmıştır.
Konut Kredisiyle Ev Almak Zorlaştı
Konut kredisi faiz oranlarındaki artış da durumu daha da zorlaştırmış durumda. Ortalama 100 metrekarelik bir ev alabilmek için asgari ücretlinin çalışması gereken süre, 2020 Ekim’de 193 ay iken, Aralık 2022’de zirveye çıkarak 424 ayı bulmuştur. 2024 Ekim’de ise bu süre 250 ay olarak hesaplanmaktadır. Yüzde 20 peşinatla ev almak isteyen bir kişinin, 100 metrekarelik bir evin peşinatını biriktirmesi için gereken süre de artmıştır. 2020 Ekim’de 38,6 ay olan bu süre, 2024 Ekim’de 50 aya çıkmıştır.
Konut kredisi faiz oranlarına göre, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS) verilerinden alınan aylık ortalama verilere göre, 2020 Ekim’de yıllık %15,07 faiz oranıyla yapılan kredi ödemeleri, 1,82 asgari ücrete denk gelirken, 2024 Ekim’de faiz oranlarının %41,52’ye çıkmasıyla aylık ödeme 6,49 asgari ücrete karşılık gelmektedir.
Kaynak: Sözcü
