İtalya’nın Arnavutluk’ta Kurduğu Göçmen Merkezleri Faaliyete Geçti
İtalya’nın Arnavutluk’ta hayata geçireceği iki yeni göçmen merkezi için ilk düzensiz göçmen grubunu taşıyan İtalyan donanmasına ait geminin yola çıktığı bildirildi. Bu süreç, İtalya ile Arnavutluk arasında geçen yıl imzalanan ve 2024’ün başında iki ülke parlamentosu tarafından onaylanması beklenen anlaşma çerçevesinde gerçekleşiyor. Anlaşma, İtalya’nın Arnavutluk topraklarında iki göçmen merkezi kurmasını ve iltica talebi bulunan düzensiz göçmenleri buraya taşımasını öngörüyor. Bugünden itibaren bu plan faaliyete geçti.
İtalyan ANSA ajansının güvenilir kaynaklara dayandırdığı habere göre, İtalyan donanmasına ait Libra gemisi, ilk düzensiz göçmen grubunu Arnavutluk’taki merkezlere götürmek üzere yola çıktı. Diğer kaynaklarda ise Libra gemisinin, İtalya’nın en fazla düzensiz göçmen alan noktası olan Akdeniz’deki Lampedusa Adası’ndan hareket ettiği ve çarşamba günü Arnavutluk’un Şingin (Shengjin) Limanı’nda kurulan ilk karşılama merkezine ulaşmasının beklendiği belirtildi.
Göçmenlerin Taşınma Süreci
Göçmenler, ilk olarak Arnavutluk’un kuzeyindeki Şingin Limanı’na taşınacak. Buradaki ilk kontrol ve kayıt işlemlerinin ardından, iltica talepleri incelenecek. Daha sonra, Gjader’de bulunan Arnavutluk Hava Kuvvetlerine ait eski bir askeri kamp merkezine yerleştirilen yaklaşık 1000 kişilik kapasiteye sahip diğer merkeze aktarılacaklar. Göçmenler, iltica taleplerinin sonuçlanmasını beklerken bu merkezde kalacaklar.
Anlaşma gereği, İtalya’ya deniz yoluyla ulaşmaya çalışan ve İtalyan güvenlik güçleri tarafından kurtarılan sağlıklı erkek düzensiz göçmenlerin, İtalya İçişleri Bakanlığı tarafından yönetilen bu merkezlere taşınması planlanıyor.
İnsan Hakları Endişeleri
Uluslararası Af Örgütü (Amnesty) İtalya Şubesi, Arnavutluk’taki İtalyan göçmen merkezlerinin açılmasıyla ilgili olarak yaptığı yazılı açıklamada, iki ülke arasındaki protokolde öngörülen tedbirlerin, iltica hakkı ve ilgili güvencelerin ihlali riski taşıdığına dair ciddi endişeler olduğunu belirtti. Ayrıca, keyfi gözaltı ve kişisel özgürlüklerin ihlali gibi insan hakları ihlalleri konusunda da uyarılarda bulundu.
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın 6 Kasım 2023’te Roma’da imzaladığı bu anlaşma, Akdeniz’de İtalyan güvenlik güçleri tarafından kurtarılan düzensiz göçmenlerin bir kısmının Arnavutluk’a nakledilmesini ve iltica taleplerinin inceleme sürecinde burada kalmalarını öngörüyor. Ancak, anlaşma, Avrupa merkezli sivil toplum kuruluşlarının arama-kurtarma gemileri tarafından kurtarılan göçmenleri, reşit olmayanları, hamile kadınları ve savunmasız bireyleri kapsamıyor.
Yeni Bir Guantanamo Eleştirisi
İtalya, Arnavutluk’un kuzeybatısındaki Şingin (Shengjin) Limanı’nda ilk kabul merkezini oluşturdu ve Gjader bölgesinde sonraki prosedürler için bir tesis ve geri gönderme merkezi inşa etti. Bu protokol, Avrupa Birliği (AB) üyesi bir ülkenin, kendisine gelen düzensiz göçmenleri, AB üyesi olmayan bir ülkeye göndermesini düzenleyen ilk anlaşma olma özelliğini taşıyor. Anlaşma ile oluşturulan bu tesislere, İtalyan ve uluslararası basında “yeni bir Guantanamo” eleştirileri yöneltilmiştir. Başbakan Meloni, İtalya-Arnavutluk protokolünü, ülkesine düzensiz göçmen akışını caydıracak bir önlem olarak kamuoyuna sunmuştur.