Kıdem Tazminatı Hakkında Bilgi
Kıdem tazminatı almak için işten kovulma şartı aranmamaktadır. İş Kanunu’nun 24. maddesinde yer alan haklı fesih halleri, istifa eden çalışanların da tazminat alabilmesine olanak sağlamaktadır. Bu durum, emeklilik nedeniyle ayrılan çalışanlar, zorunlu askerlik hizmeti için işten ayrılanlar ve evlilik sebebiyle bir yıl içinde işten ayrılan kadın çalışanlar için geçerlidir. Ayrıca, belirli sigorta şartlarını yerine getiren çalışanlar, kendi isteğiyle işten ayrılarak kıdem tazminatına hak kazanabilmektedir.
Özellikle, 1999 yılı öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 gün prim ödeme şartını tamamladıklarında kıdem tazminatını alma hakkına sahip olurlar. 2008 sonrasında sigortalı olanlar ise 4.600 gün prim ödemesi ile kıdem tazminatı talep edebilirler. Vefat eden bir çalışanın yakınlarına da kıdem tazminatı ödenmektedir.
Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatı hesaplanırken çalışanın yıllık brüt maaşı esas alınmaktadır. Her bir çalışma yılı için bir maaş tutarında tazminat hesaplanır. Örneğin, 3 yıl süreyle çalışan ve brüt maaşı 20.000 TL olan bir kişi, toplamda 60.000 TL tazminat alacaktır. Bir yıl tamamlanmadan işten ayrılanlar için tazminat oranı orantılı olarak belirlenir.
Giydirilmiş Brüt Ücret Nedir?
Kıdem tazminatında dikkate alınan brüt ücret, yalnızca maaşla sınırlı değildir. Çalışanlara düzenli olarak yapılan ikramiye gibi ek ödemeler de brüt ücrete dahil edilir. Ancak mesai, prim gibi değişken ödemeler bu hesaplamaya dahil edilmez. Örneğin, brüt maaşı 30.000 TL olan bir çalışanın yıllık 5.000 TL ikramiyesi varsa, brüt ücreti 35.000 TL olarak kabul edilir.
Kıdem Tazminatında Tavan Ücret
Kıdem tazminatı, her yıl belirlenen tavan ücrete kadar ödenmektedir. 2024 yılı itibarıyla bu tavan miktarı 41.828 TL olarak belirlenmiştir.
Kesintiler ve Ödeme Şartları
Kıdem tazminatından yalnızca damga vergisi kesintisi yapılmaktadır. İşveren, tazminat ödeme yükümlülüğünü derhal ve tek seferde yerine getirmek zorundadır. Ayrıca, iş yerinin kapanması veya devir edilmesi gibi durumlarda kıdem tazminatı hakkı ortadan kalkmamaktadır.
Kaynak: Sözcü
