Köpeklerin Beyin-Vücut Oranı Üzerine Yapılan Araştırma
Fransa’nın Montpellier şehrindeki Evrim Bilimleri Enstitüsü’nden evrimsel biyolog Ana Balcarcel öncülüğündeki bir araştırma, köpeklerin beyin-vücut oranlarını derinlemesine incelemektedir. Bu çalışma, 172 farklı köpek ırkına ait toplam 1,682 yetişkin köpek kafatasını detaylı bir şekilde analiz ederek, “göreceli endokraniyal hacim” adı verilen beyin-vücut oranlarını hesaplamıştır.
Araştırmada, köpeklerin eğitilebilirlik, dikkat arayışı ve agresyon gibi 14 farklı davranışsal özelliği de kapsamlı bir biçimde değerlendirildi. Elde edilen sonuçlara göre, Sibirya kurdu ve Great Pyrenees gibi “çalışan” köpek ırkları, vücutlarına oranla en küçük beyinlere sahip olma özelliği taşırken, Chihuahua gibi “arkadaş” olarak yetiştirilen türler, en büyük göreceli beyin oranına sahip oldukları gözlemlendi. Bu durum, çalışan köpeklerin karmaşık görevleri yerine getirme yeteneğine sahip olmalarına rağmen, daha küçük bir beyin yapısına sahip olduklarını ortaya koymaktadır.
Balcarcel, çalışan köpeklerin daha güçlü kısa vadeli hafıza ve davranışsal kontrol gösterdiklerini ifade etti. Bu tür köpeklerin arama-kurtarma, rehberlik ve polis köpeği gibi kritik görevlerde kullanılabilen özelliklerinin yapay seçilim yoluyla geliştirilmiş olabileceği vurgulandı. Ancak, dikkat çekici bir nokta olarak, beyin büyüklüğünün bu köpeklerde zekâ seviyesini doğrudan yansıtmadığı da belirtildi.
Araştırmada ayrıca, Chihuahua ve Pomeranian gibi küçük köpek ırklarının daha yüksek seviyelerde korku, agresyon, ayrılık kaygısı ve dikkat çekme davranışları sergilediği tespit edildi. Balcarcel, bu köpeklerin insan dostu olmaları amacıyla yetiştirildiğini ve korku ya da agresyon gibi özelliklerin, çalışan köpekler için daha az dezavantaj sağladığını ifade etti. İnsanların köpeklerin sadece fiziksel özelliklerini değil, aynı zamanda beyin yapılarını da büyük ölçüde değiştirdiklerinin altını çizdi.
Gelecek adım olarak, araştırma ekibi farklı köpek ırklarının beyin şekillerini ve işlevlerini karşılaştırmayı hedeflemektedir. Beynin üst düzey işlevlerinden sorumlu olan neokorteksin şekil varyasyonları, köpek türlerinde farklı duyusal işlevlerin önemini aydınlatma potansiyeline sahiptir. Balcarcel, köpek sahiplerine beyin-vücut oranlarının zekâ ile birebir bağlantılı olmadığı konusunda hatırlatmalarda bulunarak, her köpeğin farklı yeteneklerde uzmanlaştığını vurguladı. “Köpeğiniz küçük beyinli olabilir ama yine de kendi alanında özel ve özelleşmiş,” diyerek bu durumu özetledi.
Kaynak: Sözcü
