Kredi Kartları ve Ek Hesapların Durumu
Kredi kartları ve ek hesaplar, faiz oranlarının artırılması, asgari ödeme tutarlarının yükseltilmesi ve taksitlendirme olanaklarının kısıtlanması gibi sıkılaştırıcı önlemlere rağmen, vatandaşların adeta can simidi haline gelmiştir. Aylık faiz oranları yüzde 5 ile yüzde 6.5 arasında değişirken, bireysel kredi kartı ve kredili mevduat hesapları (KMH) bakiyeleri hanehalkı finansal borcu içinde önemli bir yer tutar hale gelmiştir. Gelir düzeylerinin enflasyona paralel bir artış göstermemesi, kredi kartı limitlerinin zorlanarak kullanılması ve iki yakasını bir araya getirebilmek için sürekli borçlanma ihtiyacı, harcamaların tüm illerde ciddi bir patlama yaşamasına neden olmuştur.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) Fintürk verilerinden yola çıkarak yapılan hesaplamalar, 81 ildeki borçluluk düzeyinin incelenmesine olanak tanımaktadır. Bu verilere göre, KMH borçlarının bir yılda en hızlı artış gösterdiği şehir, yüzde 181.5 ile Trabzon olurken, onu yüzde 181.4 ile Giresun ve yüzde 180.7 ile Elazığ takip etmiştir. Üç büyük şehirden İstanbul’da kredili mevduat hesabı artışı yüzde 152.7, Ankara’da ise yüzde 147.3, İzmir’de ise yüzde 149.7 olarak kaydedilmiştir.
80 İlde Yüzde 100’ü Aştı
81 ilin 80’inde KMH harcamaları, iki kat ile üç kat arasında bir artış göstermektedir; yalnızca Şırnak’ta yıllık artış yüzde 83 ile yüzde 100’ün altında kalmıştır. Bireysel kredi kartı borçları açısından en hızlı artışın yaşandığı il ise yüzde 84.50 ile Konya olmuştur. Konya’yı, yüzde 79 yıllık kredi kartı harcaması ile Aksaray izlemektedir. Kredi kartı harcamalarında ise 81 il arasında sadece 5 ilde yıllık artış yüzde 50’nin altında kalmıştır.
Verilere göre, 2024 yılı Ekim sonu itibarıyla toplam kredili mevduat hesabı harcaması 370.3 milyar lira olarak hesaplanırken, bireysel kredi kartı borçları ise 1 trilyon 632.5 milyar TL’ye ulaşmıştır.
Tekirdağ İstisnası
Kredi kartları ve KMH harcama kaleminin toplam bireysel borçlar içindeki payı, 81 ilin 25’inde yüzde 60’ı, 3’ünde ise yüzde 70’i aşmaktadır. Batman’da bireysel banka borçlarının yüzde 72.9’u kredi kartı ve KMH harcamalarından kaynaklanırken, bu oran Mardin’de yüzde 71.42, Şanlıurfa’da ise yüzde 70.01 olarak hesaplanmaktadır. Kart ve KMH borcu toplam borcun yarısına henüz ulaşmayan tek şehir ise Tekirdağ’dır. Bu ilde her 100 liranın 49.9 lirası bireysel kredi kartı ve KMH harcamalarından gelmektedir.
Kart ve Ek Hesap Borçları Kredileri Geçti
BDDK verilerine göre, hanehalkının bireysel bankacılık borçlarının yarısından fazlası artık bireysel kredi kartı ve kredili mevduat hesabı harcamalarından oluşmaktadır. BDDK verilerine göre, bireysel kredi kartı ve KMH harcamalarının toplam bireysel borçlara oranı yüzde 57’ye ulaşmıştır. Bu oran, 2023 sonunda yüzde 49.5, 2022 yılı sonunda ise yüzde 33.5 seviyesindeydi. Batmanlıların toplam borcunun yüzde 72.9’u, Mardin’de yüzde 71’i, Şanlıurfa’da ise tüketici borçlarının yüzde 70’inin kredi kartı ve KMH hesaplarından kaynaklandığı gözlemlenmiştir.
Kaynak: Sözcü
