Sanat Dünyasının Dikkatini Çeken ‘Comedian’ Eseri
İtalyan sanatçı Maurizio Cattelan’ın ‘Comedian’ adlı eseri, New York’taki Sotheby’s müzayede evinde 6,2 milyon dolara bir kripto para zenginine satılarak sanat dünyasında büyük yankı uyandırdı. Bu eser, bir duvara bantlanmış muzdan oluşuyor ve açık artırma 800 bin dolardan başladı. Fakat kısa sürede, muzun fiyatı 2 milyon dolara, ardından da 4 milyon dolara yükseldi. Müzayede yöneticisi Oliver Barker, “Bu fırsatı kaçırmayın, bu sözleri daha önce hiç söyleyeceğimi düşünmemiştim: Beş milyon dolar karşılığında bir muz satıyoruz!” diyerek dikkatleri üzerine çekti.
Eseri satın alan kişi, TRON kripto para biriminin kurucusu Justin Sun oldu. Sun, bantlı muz için yaklaşık 5,2 milyon dolarlık teklifin üzerine 1 milyon dolar da müzayede komisyonu ödeyerek toplamda 6,2 milyon dolara bu eseri kazandı. Sun, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Ben Justin Sun ve Maurizio Cattelan’ın ikonik eseri Comedian’ı 6,2 milyon dolara başarıyla satın aldığımı paylaşmaktan heyecan duyuyorum. Bu sadece bir sanat eseri değil; sanat ve kripto para topluluğu dünyaları arasında köprü kuran kültürel bir fenomeni temsil ediyor. Bu eserin gelecekte daha fazla düşünce ve tartışmaya ilham vereceğine ve tarihin bir parçası olacağına inanıyorum. Muzun sahibi olmaktan onur duyuyorum ve dünyanın dört bir yanındaki sanat meraklıları için daha fazla ilham ve etki yaratmasını dört gözle bekliyorum. Ayrıca önümüzdeki günlerde, bu eşsiz sanatsal deneyimin bir parçası olarak muzu bizzat yiyeceğim ve hem sanat tarihindeki hem de popüler kültürdeki yerini onurlandıracağım” ifadelerini kullandı.
Maurizio Cattelan ve ‘Duvarındaki Muzun’ Mucidi
Maurizio Cattelan, modern sanat dünyasının en tartışmalı isimlerinden biri olarak tanınmaktadır. 2019 yılında Art Basel Miami’de sergilediği “Comedian” adlı eseri, bir duvara koli bandıyla yapıştırılmış bir muzdan ibaretti. Bu eser, sanat camiasında büyük bir tartışma yarattı. Bazı eleştirmenler bu çalışmayı kapitalist tüketim kültürüne bir eleştiri olarak değerlendirirken, diğerleri ise bunun sadece bir şaka olduğunu savundu.
Cattelan, eserine yönelik eleştirilere karşılık olarak, “Sanatın anlamı izleyicinin onu nasıl algıladığına bağlıdır. Bazen en basit nesne bile karmaşık bir mesaj taşıyabilir,” diyerek sanatın doğasına dair düşüncelerini paylaştı. “Comedian” adlı eser, yalnızca tartışma yaratmakla kalmayıp, aynı zamanda sanat piyasasını da altüst etti ve üç farklı alıcıya 120 bin dolarlık fiyatla satıldı.
Muzun Telif Hakkı ve Sanatın Değeri Üzerine Tartışmalar
Duvardaki muz, sanatın maddi değerine ilişkin etik soruları yeniden gündeme taşıdı. Alıcılar, eserin fiziksel nesnesini değil, bir “sertifika” ile satın aldıklarını ve isteyen herkesin aynı eseri kolayca yeniden yaratabileceğini bilerek bu parayı ödediler. Sanat eleştirmeni Jerry Saltz, bu durumun sanat dünyasında para, güç ve değer algısının nasıl bozulduğunu açıkça gösterdiğini ifade etti.
Eserin ikonlaşmasının bir diğer nedeni ise viral etkisiydi. Sosyal medyada binlerce kişi “Comedian”ı taklit eden paylaşımlar yaptı. Eserin bulunduğu galeri alanında bir performans sanatçısı, muzlardan birini yiyerek bunun bir sanat mı yoksa isyan mı olduğu tartışmasını daha da alevlendirdi. Cattelan, eseri hakkında açıklamalarda bulunmaktan genellikle kaçınarak, “Sanat, sadece sorular sormamızı sağlar. Bu sorulara vereceğiniz cevaplar ise size aittir,” diyerek izleyicilerin yorumlarına kapı açtı.
Kaynak: Sözcü
