Bulutların Oluşumu ve Mikroplastiklerin Rolü
Bulutlar, atmosferdeki su buharının toz gibi küçük parçacıklara tutunarak sıvı su damlacıkları veya buz kristallerine dönüşmesi ile meydana gelir. Ancak son yapılan araştırmalar, mikroplastik parçacıklarının da bu olaya katkıda bulunduğunu gösteriyor. Mikroplastikler, bulutların oluşumu için gerekli olan sıcaklık koşullarının normalde gerçekleşmeyeceği durumlarda dahi bulutların oluşmasına neden olabiliyor. Bu sayede, mikroplastikler sayesinde buz kristalleri, mikroplastik içermeyen damlacıklara kıyasla 5-10 derece daha yüksek sıcaklıklarda oluşabiliyor.
Kritik Öneme Sahip Çekirdeklenme Süreci
Bu süreç, atmosferde bulutların oluşumu açısından kritik bir öneme sahip olan çekirdeklenme ile gerçekleşmektedir. Çekirdeklenme, çeşitli parçacıkların sıvı su ile temas ettiğinde buz oluşturmasını ifade eder. Genellikle orta ve üst atmosferde toprak kaynaklı tozlar veya polen gibi biyolojik parçacıklar üzerinde buz kristalleri oluşur. Mikroplastikler, çapları 5 milimetreden küçük olan minik parçacıklardır ve rüzgar sayesinde kolayca taşınabilirler. Bilim insanları, bu mikroplastiklerin Everest Dağı’nın zirvesinde, Antarktika’nın derin denizlerinde ve taze kar örneklerinde bile var olduğunu tespit etmiştir.
Yağışları Tetikleme Potansiyeli
Livescience’ta yer alan bir habere göre, buz, bulutlardaki nemi çekerek yağmur veya kar şeklinde yağışa neden olabilir. Eğer buz oluşumu gerçekleşmezse, bulutlar buharlaşarak kaybolabilir. Mikroplastiklerin, bulutlardaki buz kristali miktarını artırarak yağmur ve kar gibi yağışları tetikleyebileceği düşünülmektedir. Ayrıca, bulutlar, Dünya yüzeyine gelen güneş ışığını yansıtarak soğutma etkisi yaratır ve yerden yayılan radyasyonun bir kısmını emerek ısıtma etkisi yapar. Dolayısıyla, bulutların içerdiği sıvı su damlacıkları ile buz parçacıkları oranı, Dünya’nın enerji dengesi üzerinde belirleyici bir rol oynar. Mikroplastiklerin bulutlardaki buz oranını artırması, bu dengeyi değiştirebilir.
Dört Farklı Plastik Türünün Test Edilmesi
Çalışmada, atmosferde yaygın olarak bulunan dört farklı plastik türü test edilmiştir. Bu mikroplastikler; düşük yoğunluklu polietilen, polipropilen, polivinil klorür ve polietilen tereftalat olarak belirlenmiştir. Mikroplastikler, küçük su damlacıklarına asılarak donma sıcaklıkları gözlemlenmiştir. Çoğu plastik için, damlacıkların yüzde 50’sinin -22°C’ye kadar soğuduğunda donma işlemi gerçekleşmiştir. Ancak, mikroplastiklerin atmosferin hangi katmanlarında ve hangi konsantrasyonlarda bulunduğu hala tam olarak bilinmemektedir. Gelecek araştırmalar, bulut oluşumuna etkilerini daha iyi anlayabilmek için mikroplastiklerin diğer çekirdeklenme parçacıklarıyla karşılaştırılmasını hedeflemektedir. Ayrıca, araştırmacılar katkı maddesi içeren plastiklerle de çalışmalar yapmayı planlamaktadır.
Kaynak: Sözcü
