Öğretmenlik Mesleği Kanunu’nun Kabulü ve Sonrası
Öğretmenlik Mesleği Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edilmiştir. Bu yeni düzenlemeler çerçevesinde, “ÖMK Meclisten geçti, şimdi ne olacak?” başlığıyla süreci ve içerikleri özetlemiştik. İlk maddeler arasında şu hususlar yer almaktadır:
- 1- TBMM genel kurulunda onaylanan teklif, Cumhurbaşkanı tarafından onaylandıktan sonra yürürlüğe girecektir.
- 2- Yasa yürürlüğe girdikten sonra, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından kariyer ve adaylık süreçlerini kapsayan bir yönetmelik yayımlanacaktır.
Kanun, 18 Ekim 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak 7528 sayılı Öğretmenlik Mesleği Kanunu olarak yürürlüğe girmiştir.
Başöğretmenlik Süreci
En çok merak edilen konulardan biri de başöğretmenlik sürecidir. Bu yazıda, kariyer sürecini kanun ve geçici madde ışığında örneklerle özetlemeye çalışacağız. Kanunun geçici 3. maddesi aynen şöyledir:
GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunan öğretmen ve uzman öğretmenler, öğretmenlikte ve/veya uzman öğretmenlikte yirmi yıllık çalışma süresini tamamlamaları ve 20 nci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlardan uzman öğretmenlikte en az on yıl hizmeti olma şartı hariç diğer şartları sağlamaları kaydıyla başöğretmen unvanı için başvuruda bulunabilir.
Bu maddeye göre:
- 1- Kanunda öğretmen tanımı, l) Öğretmen: Bakanlığa bağlı eğitim kurumlarında 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (A) ve (B) fıkraları kapsamında öğretmen kadro ve pozisyonlarında görev yapanlar ile bu Kanunda münhasıran belirtilen hükümler bakımından özel öğretim kurumlarında 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında görev yapan öğretmenleri, bu kurumlarda öğretmenliğe atanma şartlarını taşıyan yöneticileri ve Bakanlık dışındaki kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan öğretmenleri, şeklinde yapıldığından, bu kapsamdaki öğretmenler (kadrolu, sözleşmeli vb.) yararlanabilecektir.
- 2- Bu öğretmenlerin üzerinde kademe ilerlemesinin durdurulması cezası yoksa, başvuru yapmaları mümkün olacaktır.
Uzman Olmayan Öğretmenlerin Başöğretmenlik Başvurusu
– Uzman olmayan öğretmenler de başöğretmen olabilecek mi?
Örneğin;
- Şu anda kadrolu olan 20 yıllık veya daha fazla kıdemi olan bir uzman öğretmen, başöğretmenlik için başvuruda bulunabilecektir.
- Şu anda kadrolu olan 20 yıllık veya daha fazla kıdemi olan uzman olmayan bir öğretmen de başöğretmenlik için başvuruda bulunabilecektir.
- Şu anda kadrolu olan 19 yıllık bir uzman öğretmen, başöğretmenlik için 20 yılını doldurduğunda (gelecek yıl) başvuruda bulunabilecektir.
- Şu anda kadrolu öğretmen olup uzman olmayan 19 yıllık öğretmen, başöğretmenlik için 20 yılını doldurduğunda (gelecek yıl) başvuruda bulunabilecektir.
- Şu anda kadrolu olan 15 yıllık bir uzman öğretmen, başöğretmenlik için 20 yılını doldurduğunda (yani 5 yıl sonra) başvuruda bulunabilecektir.
- Şu anda kadrolu öğretmen olup uzman olmayan 15 yıllık öğretmen, başöğretmenlik için 20 yılını doldurduğunda (yani 5 yıl sonra) başvuruda bulunabilecektir.
- Şu anda 1 yıllık kıdemi olan bir öğretmen, 20 yılını doldurduğunda (19 yıl sonra) başöğretmenlik için başvuruda bulunabilecektir ve başvuru sırasında uzman olup olmadığına bakılmayacaktır.
– Şu anda görevde olan öğretmenlerden uzman olmayanlar 10 yıl şartını doldurmaları durumunda uzman öğretmenlik için başvuruda bulunabilecekler.
Disiplin Cezası Alanların Başöğretmen Olma Durumu
– Disiplin cezası alanlar başöğretmen olabilir mi?
- Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası olanlar, silinme süresi olan 10 yıl dolduktan sonra ceza silinirse, öğretmenlik kıdemleri 20 yıl olduğunda başöğretmenlik için başvurabileceklerdir.
18 Ekim 2024’ten Sonra Öğretmen Olanların Başöğretmenlik Süreci
– 18 Ekim 2024’ten sonra öğretmen olanlar nasıl başöğretmen olabilecek?
- 18 Ekim 2024 ve sonrasında göreve başlayan bir öğretmen, 10 yıl sonra uzman öğretmenlik için başvuruda bulunabilecektir. Bu öğretmenler, 10 yıl uzmanlıkta kaldıktan sonra başöğretmenlik başvurusu yapabileceklerdir.
- 20 yılını doldurmak başlı başına yeterli gibi görünse de, 20 yılını dolduran öğretmenler başöğretmenlik için başvuruda bulunabilecekler ve başvuran öğretmenlere eğitim verilecektir.
- Eğitimler bu yıl online olarak gerçekleştirilebilir. (MEB belirleyecek)
- Bu yıl eğitimler, Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenecek.
- 2025 yılında Milli Eğitim Akademisi faaliyete geçince, bu eğitimler akademi tarafından düzenlenecektir.
- Eğitimlerden sonra sınav olmayacaktır.
- Öğretmenler başöğretmenlik için 20, uzman öğretmenlik için 10 yıllarını doldurdukları anda değil, her yıl bakanlıkça açıklanacak takvime göre başvuruda bulunacaklardır. Takvim ve başvuru süreci ile ilgili düzenleme yapma yetkisi MEB’de olacaktır.
- Normal şartlarda, MEB’in yönetmeliği kısa sürede yayımlayıp süreci başlatması ve hak kazanan öğretmenlerin (uzman/başöğretmen unvanı alacakların) 15 Ocak 2025 itibari ile mali haktan yararlanmaları beklenmektedir. Bu noktada, yetkinin MEB’de olduğunu hatırlatmak isteriz.
Maksut BALMUK
Öğretmen, Yazar
