Sine-i Millet Nedir?
Sine-i millet, bir milletvekilinin meclis zeminini terk ederek halkın arasına katılmasını ve böylece bir halk hareketi başlatmasını ifade eden bir kavramdır. Bu terim, siyasi iktidara veya egemen güçlere karşı bir başkaldırı olarak da yorumlanabilir. Sine-i millet, muhalefetin iktidara karşı son çare olarak gördüğü bir eylem biçimi olarak tanımlanır. Türkiye’de, bu kavramı uygulayan tek milletvekili geçmişte DYP Hatay milletvekili Murat Sökmenoğlu’dur. Sökmenoğlu, 1989 yılında Turgut Özal’ın Cumhurbaşkanlığı seçiminde sine-i millete dönmüştür.
Sine-i Millet Nasıl Uygulanır?
Sine-i millet uygulaması, Anayasa gerekliliklerine tabidir. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nun onayı, bu kararın uygulanabilmesi için şarttır. Anayasa’nın 84. maddesi, milletvekillerinin istifalarının Genel Kurul tarafından kabul edilmesini öngörmektedir. Bu maddeye göre:
- İstifa eden milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesi, istifanın geçerli olduğu TBMM Başkanlık Divanı tarafından tespit edildikten sonra,
- TBMM Genel Kurulu tarafından kararlaştırılması gerekmektedir.
Bu süreç, sine-i millet uygulamasının resmi bir şekilde hayata geçirilmesi için kritik öneme sahiptir. Dolayısıyla, halkın iradesini temsil eden milletvekillerinin bu eylemi gerçekleştirmesi, hukuki bir zeminde ilerlemek zorundadır.
Sine-i Millet Çağrısı Nedir?
Eski CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, sine-i millet çağrısını yaparak, “Saray ve kullanışlı aparatlarından kurtuluşumuzun tek yolu: Sine-i Millettir. Halkın helal oylarıyla seçilmiş bir siyasetçiye yapılan hiçbir hukuksuzluğu ve kayyum garabetini kabul etmiyoruz.” demiştir. Bu açıklama, sine-i milletin önemini ve gerekliliğini bir kez daha gündeme getirmiştir. Kılıçdaroğlu’nun bu çağrısı, muhalefetin iktidara karşı duruşunu ve halkın iradesine saygı gösterme isteğini pekiştirmektedir.
