Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu, 2025 Yılı Merkezi Bütçe Teklifi’ni görüşmek üzere Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. Komisyon Başkanı Muş, açılış konuşmasının ardından bütçe ile ilgili sunumu gerçekleştirmek üzere sözü Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a verdi.
Yılmaz, bütçenin yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve sosyal refahı artıran bir yaklaşım benimsediğini vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
- Bütçemiz, siyasi istikrarımızın göstergesi olan ve 22 yıldır aralıksız görev yapan AK Parti hükümetlerimizin 23’üncü, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin ise 7’nci bütçesidir.
- 2025 yılı bütçesi, “İstikrar, icraat ve kalkınma bütçesi” olarak tanımlanmıştır. Bütçemizde; büyümenin sağladığı imkanları, toplumun tüm kesimleri ile paylaşma esas alınmıştır.
- 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifimiz; işçisi, esnafı, emeklisi, genci ve yaşlısıyla toplumun tüm kesimlerinin ihtiyaçları gözetilerek hazırlanmış, her bir programında 81 ilimizin gereksinimleri düşünülerek huzurlarınıza getirilmiştir.
- 2025 Yılı Bütçesi, güçlenen beşeri sermayemizin, daha etkin hale gelen iş gücü piyasamızın bütçesidir. Yüksek katma değerli üretimin, Türkiye’nin artan Ar-Ge ve yenilikçilik kapasitesinin bütçesidir.
- Çevresel sürdürülebilirliğin; yeşil ve dijital ekonomiye geçiş yönünde teknolojik dönüşümün bütçesi olarak da öne çıkmaktadır. Kamu altyapı yatırımlarının etkinleştirilmesi ve tarımda verimliliğin artırılması hedeflenmektedir.
Yılmaz, ayrıca, bütçenin afet sonrası dönemde Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde ortaya koydukları hızlı rehabilitasyon ve yeniden inşa kararlılığını yansıttığını belirtti.
“Kişi başına düşen milli gelir artış kaydetmiştir.” diyerek dünya ekonomisinin görünümüne değinen Yılmaz, Türkiye’nin büyüme performansının güçlü görünüm sergilediğini ifade etti. 2023 yılı itibarıyla kişi başına düşen milli gelirin 13 bin 243 dolar olarak gerçekleştiğini belirten Yılmaz, 2024 yılında bu rakamın 15 bin 551 dolar, 2025 yılında ise 17 bin 28 dolar olması ve 2027 yılında 20 bin dolar seviyesinin üzerine çıkmasının beklendiğini açıkladı. Yılmaz, Türkiye ekonomisinin güçlü büyüme performansıyla diğer ülke ekonomilerinden olumlu ayrışırken, gelişmiş ülkelere yakınsama sürecini hızla sürdürdüğünü vurguladı.
“Enflasyon ile mücadeleye katkı sağlayacak şekilde kullanacağız.” diyerek, ekonomi yönetiminin uyguladığı para politikası sayesinde 2023 yılının ikinci yarısından itibaren Türk Lirası’nda istikrarlı bir seyir hakim olduğunu kaydetti. Yılmaz, para ve maliye politikaları aracılığıyla toplam talep koşullarının ivme kaybettiğini vurgulayarak, “Para ve maliye politikaları arasındaki güçlü eş güdümü sağlayan, şeffaf ve öngörülebilir politika adımlarımızın olumlu etkileri ile 2024 yılı haziran ayı itibarıyla başlayan dezenflasyon sürecinin devamında enflasyon oranının, program döneminde tek haneli seviyelere indirilerek bu seviyelerde istikrar kazanmasını sağlamak en önemli önceliğimizdir.” dedi.
Yılmaz, ekonomi programının başarılı bir şekilde uygulanmaya devam edildiğini aktararak şu ifadeleri kullandı:
- Eylül ayında açıkladığımız güncellenen OVP ile ekonomide dengelenme sürecinin sıhhatle devamı için para, maliye ve gelirler politikalarının eş güdüm içerisinde uygulanmaya devam edeceği güçlü bir şekilde vurgulanmıştır.
- Azami tasarruf anlayışıyla harcamalarda etkinliğin artırılması, vergide adalet ve etkinliğin güçlendirilmesi, kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin kararlılıkla sürdürülmesi temel başlıklar olarak öne çıkmıştır.
- Ekonomideki yapısal dönüşümü hızlandırmak üzere sanayi politikalarının uygulanması, iş gücünün niteliğinin artırılması, altyapının güçlendirilmesi ve yatırımların hızlandırılması sağlanacaktır.
“Bütçe açığı, gayri safi milli hasılaya oranı yüzde 3,1.” ifadesiyle 2025 yılı bütçesinin 11 trilyon 213,1 milyar lira olarak gerçekleşmesinin beklendiğini ifade eden Yılmaz, bütçe giderlerinin 14 trilyon 731 milyar lira, bütçe gelirlerinin ise 12 trilyon 800 milyar lira olacağını öngördüklerini belirtti. Bütçe açığının gayri safi yurt içi hasılaya oranının yüzde 3,1 olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Yılmaz, “Hükümetlerimiz döneminde bir taraftan mali disipline kararlılıkla devam ederken diğer taraftan da bütçeyi faiz bütçesi olmaktan çıkararak hizmet bütçesi haline getirdik.” dedi.
Yılmaz, 2025 yılında merkezi yönetim bütçe gelirlerinin 2024 yılı gerçekleşme tahminlerine göre yüzde 41,2 artışla 12 trilyon 800 milyar liraya, vergi gelirlerinin ise yüzde 46,5 oranında artarak 11 trilyon 139 milyar liraya ulaşacağını öngördüklerini sözlerine ekledi.
“Elektrik ve doğalgazda yüzde 60 oranında sübvansiyon uygulanıyor.” diyerek, bütçeden en büyük payın 1 trilyon 452 milyar lira ile Milli Eğitim Bakanlığına, ikinci sırada ise Sağlık Bakanlığına verildiğini belirtti. Yılmaz, “Vatandaşlarımızın elektrik ve doğal gazı daha ucuza kullanabilmeleri için 2025 yılı bütçesinde 472 milyar lira kaynak öngörüyoruz. 2024 yılında elektrik ve doğal gazda mesken aboneleri için yaklaşık yüzde 60 oranında sübvansiyon uygulanmaktadır.” dedi. Ayrıca, Avrupa İstatistik Ofisi (EUROSTAT) tarafından yayımlanan verilere göre 2024 yılının ilk altı aylık döneminde Avrupa ülkeleri arasında hane halkına en ucuz elektrik ve doğal gaz sağlayan ülkenin Türkiye olduğunu belirtti.
2022 yılı ocak ayı itibarıyla asgari ücreti vergi dışı tuttuklarını hatırlatan Yılmaz, “Bu imkandan tüm çalışanlarımız yararlanmaktadır. Bu kapsamda 2025 yılında 810,4 milyar lira vergi istisnası öngörüyoruz.” açıklamasında bulundu. Tarıma ayırdıkları kaynağın 705,6 milyar liraya çıkacağını ve tarımsal destek programları için 135 milyar lira, tarım sektörü yatırım ödenekleri için 166,3 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT ve ihracat destekleri için 204,6 milyar lira kaynak ayıracaklarını ifade etti.
Yılmaz’ın sunumunun ardından Plan ve Bütçe Komisyonu toplantısı sona erdi. Komisyon, önümüzdeki haftadan itibaren 2025 yılı bütçesine ilişkin toplantılarına devam edecektir.
Kaynak: Sözcü