TBMM Genel Kurulu’nda Tüketiciyi Koruma Düzenlemeleri
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nde önemli bir maddeyi daha kabul etti. Genel Kurulda, teklifin ikinci bölümünde yer alan düzenlemeler detaylı bir şekilde ele alındı.
Kabul edilen maddelerden birine göre, doğrudan satış sistemleri, “doğrudan satış şirketi tarafından oluşturulan ve iş sözleşmesi ile istihdam edilmeyen, bağımsız temsilci, distribütör, danışman gibi kişiler aracılığıyla komisyon, prim, teşvik ve ödül gibi menfaatler karşılığında ürün veya hizmet pazarlanan sistemler” olarak tanımlandı.
Bu sistemde, elde edilen kazanç, sisteme yeni satıcılar kazandırmaya dayanmaktan ziyade, doğrudan mal veya hizmet satışına bağlı olacaktır.
30 Gün İçinde Cayma Hakkı
Yapılan düzenlemelerle doğrudan satış şirketlerinin sermaye şirketi olma zorunluluğu getirilirken, doğrudan satıcılardan, sisteme katılım veya devam için tüketicilere satılacak ürün veya hizmet dışındaki yenileme, paket veya aidat gibi isimler altında herhangi bir ücret talep edilemeyecek. Ayrıca, doğrudan satıcıya mal veya hizmet alımı üzerinden seviye belirleme uygulaması da yasaklandı. Tüketiciler, satın aldıkları mal veya hizmetlerle ilgili olarak 30 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin cayma hakkına sahip olacaklar.
Doğrudan satış şirketleri, Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen şartlara uygun olarak, tüketicilerin bilgilendirilmesi ve taleplerinin iletilmesi için uygun bir sistem kurmakla yükümlü hale gelecek. Bu düzenlemenin, yayımlandıktan 9 ay sonra yürürlüğe girmesi planlanıyor.
Meclis Toplantısında Tartışmalar
Meclis Başkanvekili Celal Adan, teklifin bir maddesinin kabul edilmesinin ardından birleşime ara verdi. Aranın ardından komisyonun yerini almaması üzerine, birleşimi saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.
Siyasi Partilerden Tepkiler
- Saadet Partisi Hatay Milletvekili Necmettin Çalışkan, konuşmasında, “Hiçbir tüketicinin bu kanunun kendisini herhangi bir şekilde güvence altına alacağına dair bir beklentisi yok” diyerek, teklifin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
- İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, bazı maddelerin kabul edilmesi halinde küresel tekelcilere taviz verileceğini öne sürerek, bu maddelerin tekliften çıkarılması gerektiğini savundu ve teklife güçlü bir şekilde hayır demenin zaruri olduğunu ifade etti.
- DEM Parti Hakkari Milletvekili Onur Düşünmez, teklifte tüketici kredisi ve konut finansman sözleşmelerinin elektronik ortamda yapılmasına olanak tanınsa da, tüketicilerin yeterince bilgilendirilmeden bu sözleşmelere imza atmalarının mağduriyet yaratabileceğini dile getirdi.
- CHP İzmir Milletvekili Ednan Arslan, teklifin tüketiciyi korumadığını belirterek, “Çekilmezse 3 yıl içinde 100 milyar liranın üzerinde gelir kaybı yaşanacağını” ve teklifin çok uluslu şirketleri korumak için hazırlandığını savundu.
Kabul Edilen Maddeler
Kabul edilen maddelere göre, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamındaki kredi veren ile tüketiciler arasındaki sözleşmelerin şekil şartı, bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilebilecek ve tüketici kimliğinin doğrulanmasını içeren yöntemler ile kurulabilecektir. Buna göre, tüketici kredisi sözleşmesi yazılı veya mesafeli olarak kurulmadıkça geçerli olmayacak. Ayrıca, tüketici kredisi sözleşmelerinin mesafeli yolla uzaktan iletişim araçlarıyla kurulabilmesine yönelik düzenleme göz önünde bulundurularak, sözleşmeye bağlı diğer işlemlerin de kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla elektronik ortamda uzaktan yapılabilmesi için düzenlemeler yapılacaktır.
Belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin hesap, tüketicinin aksine yazılı veya kalıcı veri saklayıcısıyla talebi olmaması halinde kredinin ödenmesi ile kapanacak. Aynı hükümler, konut finansmanı kuruluşu ile tüketiciler arasındaki sözleşmeler için de geçerli olacaktır.
Kaynak: Sözcü
