Piyasalardaki Gelişmeler ve Trump’ın Seçim Zaferi
Piyasalar, dünyanın en büyük ekonomisine sahip olan ABD’deki başkanlık seçimlerinin sonuçlarına odaklanırken, Cumhuriyetçi aday Donald Trump zafer konuşması yaptı. Kesin olmayan sonuçların Trump’ın galibiyetine işaret etmesiyle, küresel piyasalarda önemli değişimler yaşandı. Bu dönemde, Trump döneminin Türkiye ekonomisine olan etkileri de yatırımcılar tarafından merak ediliyor.
Türk Lirası (TL), gelişmekte olan para birimlerinden pozitif ayrışarak, küresel ölçekte güçlenen dolara karşı değer kazanabilen nadir para birimlerinden biri oldu. Trump’ın seçim zaferi ilan etmesinin ardından TL, dolar karşısında yüzde 0,2 oranında bir değer artışı gösterdi. Bu durum, belirsizliğin sona ermesiyle birlikte TL’nin diğer piyasalara da olumlu yansımalarını sağladı. TL’deki bu nadir değer kazancı, dolar endeksindeki yüzde 1,6’lık yükselişe rağmen gerçekleşti. Ayrıca, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yüzde 3 civarında bir yükselişle dikkat çekti.
ABD borsalarının vadeli işlem kontratları tarihi zirvelere ulaşırken, dolar ve tahvil getirileri de keskin bir biçimde yükseldi. Bitcoin, ilk kez 75 bin dolar seviyesini aşarak dikkatleri üzerine çekti. S&P 500 vadeli kontratlarındaki yükseliş yüzde 2 seviyesine ulaşırken, ABD Hazinesi’nin 10 yıllık tahvillerinin getirileri de dört aylık zirve olan yüzde 4,47’ye tırmandı. Yatırımcılar, Trump’ın seçimleri kazanması durumunda bu yönde hareketlerin görüleceğini tahmin etmişlerdi.
Erdoğan’ın Tebrik Mesajı ve Uzmanların Uyarıları
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD Başkanlık seçimini kazandığını ilan eden Donald Trump’ı tebrik etti. Erdoğan, Amerikan halkının seçimiyle başlayacak olan bu yeni dönemde Türkiye-ABD ilişkilerinin güçlenmesini umduğunu ifade etti. Bir bankanın döviz masası müdürü, “Hem Erdoğan hem de Trump güçlü liderler. Bu nedenle, diğer adaylar kadar istikrarlı bir ABD-Türkiye ilişkisi olasılığı düşük. İlk fiyatlama, belirsizliğin azalması nedeniyle TL’nin pozitif olmasını sağladı” diye belirtti.
Müdür, ayrıca şu hususlara dikkat çekti: “Bölgesel iki konu riskli. Bunlar Rusya-Ukrayna ve İsrail-Filistin meseleleri. Bu konularda nasıl bir yol izleneceği, ekonomiyi doğrudan etkileyecek. Orta vadede etkisinin pozitif mi yoksa negatif mi olacağını kestirmek zor, ancak hangi yönde olursa olsun etkisinin güçlü olacağını biliyoruz.”
Trump’ın Vergi Politikaları ve Ekonomik Etkileri
Trump, ithal edilen tüm mallardan yüzde 10, Çin mallarından ise yüzde 60 gümrük vergisi alınmasını ve böylece ABD’nin dış ticaret açığını kapatmayı hedeflediğini ifade etti. Uzmanlar, Trump’ın vergi politikalarının dolara olumlu yansıyacağını ve bu durumun orta vadede Türkiye ekonomisi için dezavantaj oluşturabileceğini belirtiyor. ‘Kontrollü kur’ politikasıyla kısa vadede bir hareket beklenmezken, olası faiz indirimlerinin TL üzerinde baskı yaratabileceği ve ekonomi yönetiminin döviz kurundaki kontrolünü zorlaştırabileceği vurgulanıyor.
Ayrıca, gümrük vergileri nedeniyle, uzak bir ihtimal olarak görülen ABD ile 10 milyar dolarlık dış ticaret hedefinin daha da olanaksız hale geleceği belirtiliyor. Trump, bir önceki başkanlık döneminde Rahip Brunson krizi nedeniyle Türkiye’den ithal edilen çelik ve alüminyum vergilerini iki katına çıkarmıştı. Trump’ın Türkiye’ye yönelik vergi artışını açıklamasının ardından dolar ve Euro’da sert yükselişler yaşanmıştı. Trump, yaptığı açıklamada, “Türkiye’ye çelik ve alüminyum vergilerini iki katına çıkaran kararı imzaladım. Türk Lirası, güçlü dolarımız karşısında değer kaybediyor. Alüminyum vergisi yüzde 20, çelik vergisi ise yüzde 50 olacak. Türkiye ile ilişkilerimiz bu kez iyi değil” ifadelerini kullanmıştı.
Türkiye’nin döviz gelirinin ağırlığı Euro iken, döviz giderleri ve dış borç ödemelerinin ağırlığı dolarla gerçekleşiyor. Bu nedenle, Euro-dolar paritesinin Türk ekonomisine olan etkisinin, dış borç ödemelerinde kendini göstermesi bekleniyor. ABD tahvil faizlerindeki yükselişin, dış borçlanma maliyetlerini artıracağı ve Türkiye ekonomisini olumsuz etkileyeceği değerlendiriliyor.
Kaynak: Sözcü
