Türk Çiftçisinin Zorlu Süreci ve Gübretaş’ın Satış Kararı
Türk çiftçisinin bu yıl tarlada kalan ürünleri ve dönüm başına yaşadığı zararlar giderek artarken, yanlış tarım politikalarının etkileri de derinleşiyor. Maliyetine bile satamadığı ürünlerle boğuşan çiftçiler için, ucuza gübre temin etmek amacıyla alınan Gübretaş’ın İran’daki Razi Petrokimya tesisinin satış kararı büyük bir tepki doğurdu. Yatırımlarla birlikte toplam maliyeti 1 milyar dolara ulaşan bu tesisin, yaklaşık 400 milyon dolara satılacağı iddia ediliyor.
AKP’li Başkan Vekili ve Gübretaş’ın Tarihçesi
Tarım Kredi Kooperatifleri’nin bir iştiraki olan Gübretaş, 2008 yılında dünyanın en büyük petrokimya tesislerinden biri olan Razi Petrokimya’nın yüzde 48.8’ini satın almıştı. Gübretaş, bu tesis için 320 milyon dolarlık bir yatırım gerçekleştirmişti. Ancak, tesisin maliyetinin zamanla katlanması, satış kararının alınmasına zemin hazırladı. Tarımdan Haber yazarı Sadettin İnan, bu satış kararının Türk tarımı için büyük bir darbe olduğunu vurgularken, Gübretaş’ın bu süreçteki rolüne dikkat çekti.
Bunun yanı sıra, Razi Petrokimya’nın yüzde 24’ünü Türkiye’den Asya Gaz şirketinin satın aldığı da ifade ediliyor. Asya Gaz’ın gizli sahibinin AKP eski milletvekili İhsan Arslan olduğu iddiaları gündemde. Arslan’ın Razi Petrokimya’da yönetim kurulu başkan vekili olarak görev yaptığı belirtiliyor.
Gübre İthalatı ve Çiftçi Sorunları
Türkiye, gübrede ithalatçı bir konumda bulunuyor. Razi Petrokimya’nın kurulma amacı, Türk çiftçisine ucuz gübre temin etmekti. Ancak, gübre hammaddesinin bu tesis üzerinden ucuza alınarak, iki kat fiyata Gübretaş’a satıldığı ve bu nedenle çiftçilerin yine yüksek fiyatlarla gübre almak zorunda kaldığı iddiaları ortaya atıldı. Örneğin, Razi Petrokimya’dan elde edilen amonyak, aracı firmalara 500 dolara fatura edilirken, aracıların bu amonyağı 1.000 dolara Gübretaş’a sattığı iddiaları gündeme geldi.
Razi Petrokimya’nın Mali Durumu
Razi Petrokimya, 2022 yılına kadar kâr ederken, 2023 yılında 5 milyon dolar zarar ettiği bildirildi. Bu yıl da zarar açıklaması bekleniyor. İlginç bir durum ise, Razi Petrokimya’nın zarar etmesine rağmen geçen yıl yönetimdeki 5 isme toplamda 1 milyon Euro temettü ödendiği iddiaları. Razi’nin yönetiminde AKP eski milletvekili İhsan Arslan’ın yanı sıra, Tarım Kredi Genel Müdürü Hüseyin Aydın, Tarım Kredi temsilcileri Temel Tayyar Yeşil, Mehmet Emin Karaağaç ve Hakkı Selçuk Şanlı’nın yer aldığı ifade ediliyor.
Kaynak: Sözcü
