Jackfruit Meyvesinin Türkiye’deki Yetiştiriciliği
Sınırlı üretim nedeniyle jackfruit meyvesine olan talebe yanıt veremediklerini belirten Tunahan Soylu, şimdiye kadar yetiştirdiği en büyük jackfruit meyvesinin 6,5 kilogram ağırlığında olduğunu ifade etti. Alanya’nın Uğrak Mahallesi Aydap mevkisinde, dünyanın en büyük meyvesi olarak bilinen jackfruit’un hasadı gerçekleştirildi. Güneydoğu Asya’ya özgü tropikal bir meyve olan jackfruit, aynı zamanda ağaçta yetişen en büyük meyve olma özelliği taşıyor. Bilimsel adı ‘Artocarpus heterophyllus’ olan bu meyve, 40 – 50 kilogram ağırlığa kadar ulaşabiliyor.
Hindistan, Bangladeş, Tayland, Endonezya ve Filipinler gibi sıcak ve nemli iklimlerde doğal olarak yetişen jackfruit, Türkiye’de deneme amaçlı olarak yetiştirilmeye başlandı. Sert ve dikenli bir kabuğa sahip olan jackfruit meyvesini bahçesine diktiği ağaçta yetiştiren üretici Soylu, meyvenin yetişme süreci hakkında önemli bilgiler paylaştı.
‘YETİŞİP, YETİŞMEYECEĞİNİ MERAK ETTİM’
Tunahan Soylu, Türkiye’de henüz tanınmayan bu meyveyi üretmeye karar verdiğini ve bunun için kapsamlı bir araştırma sürecine girdiğini dile getirdi. Jackfruit meyvesinin Hindistan, Bangladeş ve Güneydoğu Asya’nın sıcak ve nemli iklimlerinde yetiştiğini öğrendiğini aktaran Soylu, “Dünyanın en büyük meyvesi olarak bilinen jackfruit’un Türkiye’de yetişip yetişemeyeceğini merak ettim.” dedi. 5 yıl önce Vietnam’dan bir arkadaşına getirttiği çekirdekleri deneme amaçlı Alanya’daki bahçesine diktiğini belirtti.
‘3 YIL SONRA İLK HASADIMIZI ALDIK’
Çekirdekten yetiştirilen jackfruit ağacının meyve vermesinin uzun bir süreç aldığını ve her zaman başarıya ulaşamadığını ifade eden Soylu, çekirdekten başlayan üretim sürecinin sonunda geçen yıl eylül ayında ilk, bu yıl ise ikinci hasadını yaptığını belirtti. “Jackfruit meyvesinin Türkiye’de ilk kez yetiştirilmesi büyük ilgi uyandırdı. Meyvenin görünümü oldukça dikkat çekici. Ülkemizde popüler hale geldi ve talep hızla arttı.” diyen Soylu, şimdilik üretim miktarının talebi karşılamaya yeterli olmadığını söyledi.
‘TALEP ARTIYOR, ÜRETİM KISITLI’
Jackfruit meyvesinin Türkiye’deki sınırlı üretimi nedeniyle yüksek fiyatlarla alıcı bulduğunu belirten Soylu, şimdiye kadar yetiştirdiği en büyük meyvenin 6,5 kilogram olduğunu ve fidan üretme amacıyla kilosunu 600 TL’den sattığını ifade etti. Jackfruit meyvesinin Türkiye’deki az üretiminin fiyatları daha da yukarı çektiğini vurgulayan Soylu, fiyat belirlemede bir standardizasyon olmadığını ve talep doğrultusunda fiyatların değişiklik gösterebileceğini dile getirdi.
‘YETİŞTİRME VE HASAT SÜRECİNDEKİ ZORLUKLAR’
Türkiye gibi dört mevsimin yaşandığı ve iklimin değişken olduğu bir coğrafyada jackfruit gibi hassas tropikal meyvelerin yetiştirilmesinin kolay olmadığını ifade eden Soylu, Alanya’nın don görmeyen bölgelerinde yetiştirilebildiğini ve iklim seçiciliğinin daha fazla olduğunu vurguladı. Soylu, “Alanya’nın her bölgesinde jackfruit yetişmeyebilir. Bizim ilk diktiğimiz sene don olayı yaşandı, ağacın uç yaprakları yandı. Yine de bölgenin genel iklimi ılıman olduğu için denemeye devam ettik.” dedi.
‘KENDİNE ÖZGÜ, HOŞ BİR KOKU’
Jackfruit meyvesinin C vitamini, potasyum, magnezyum ve B vitaminleri bakımından zengin olduğunu ve bağışıklık sistemini destekleyerek sindirimi düzenlemesiyle öne çıktığını aktaran Soylu, jackfruit meyvesinin farklı tüketim alanlarına sahip olduğunu belirtti. “Meyve yeşilken ve ham haldeyken vegan mutfaklarında et alternatifi olarak kullanılıyor. Tamamen olgunlaştığında ise kendine özgü, hoş bir koku yaymaya başlıyor. Hasat zamanı, bu kokuyu aldığımızda başlıyor.” diye konuştu.
‘TARIM YENİ BİR AÇISI GETİREBİLİR’
Jackfruit meyvesinin olgunlaştığında sakız gibi şekerli tada sahip etli kısımlarının tüketildiğini belirten Soylu, meyvenin içinde kestane büyüklüğünde çekirdekler bulunduğunu ve bu çekirdeklerin haşlanarak veya kavrularak tüketilebileceğini açıkladı. Son yıllarda Türkiye’de tropik meyve üretimine ilginin arttığını vurgulayan Soylu, “Jackfruit gibi meyvelerin Türkiye’de yetiştirilmesi, tarıma yeni bir bakış açısı getirebilir ve ekonomiye katkı sunabilir. Bu noktada biz de meyvenin çekirdeğinden yeni bir fidan daha diktik. Onun da meyve vermesini bekliyoruz.” dedi.
‘JACKFRUIT MEYVESİNİN ADAPTASYON SÜRECİNİ GÖZLEMLEDİK’
Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe de jackfruit meyvesinin denemesi için mikro iklimin uygun olduğu açık alanda bir çalışma yaptıklarını ve meyvenin vermeye başladığını aktardı. “Meyve ağırlığı, tadı ve aroması, kültürümüze uygun özellikler taşıyor. Ancak henüz seri üretimi yok. Alanya’da deneme amaçlı yetiştirilen 38 tropikal üründen biri olan jackfruit meyvesinin adaptasyon sürecini gözlemledik. Bu meyvenin denize yakın ve rakımı 100 metreyi geçmeyen alanlarda yetişebildiğini ve ekonomik verim için ortalama 4 yaşında meyve verdiğini gördük. Daha büyük alanlarda yetiştirilmesi için çalışmalar yapacağız. Bu konuda diğer paydaşlarla iş birliği yaparak araştırma ve geliştirme çalışmalarını sürdüreceğiz. Ülkemize yeni bir adaptasyon sağlamış ürün kazandırmış olduk.” diye konuştu.
Kaynak: Sözcü
