Türkiye’nin Sosyal Güvenlik Karnesi Yayımlandı
İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Başkanı Buğra Gökçe, Vergi Uzmanı Ozan Bingöl ve birçok akademisyenin katkılarıyla hazırlanan “Türkiye’nin Sosyal Güvenlik Karnesi” adlı rapor kamuoyuna sunuldu. İPA tarafından yayımlanan bu raporda, Türkiye’deki sosyal güvenlik sisteminin mevcut durumu ve yaşanan sorunlar detaylı bir şekilde ele alındı.
Kayıt Dışı İstihdam Sorunu
Rapora ilişkin sosyal medya hesabı üzerinden açıklama yapan İPA Başkanı Buğra Gökçe, şu önemli noktalara vurgu yaptı:
- Sosyal Güvenlik Sisteminin Mevcut Durumu: Türkiye’de sosyal güvenlik sisteminin bu noktaya gelmesinin en büyük nedeni, adil bir sosyal güvenlik yapısı oluşturmaktan çok, popülist siyaset anlayışının benimsenmesidir.
- Popülist Yaklaşımlar: Sık sık çıkarılan sosyal güvenlik afları, bir yandan popülist siyasi yaklaşımın bir yansıması olarak değerlendirilmektedir; diğer yandan ise Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) alacaklarını takip etme ve tahsil etme konusundaki yetersizliklerini gözler önüne sermektedir.
- Kayıt Dışı İstihdamın Yüksekliği: Sosyal güvenlik açıklarını etkileyen bir diğer önemli faktör, kayıt dışı istihdam oranlarının yüksekliğidir.
- İstihdam Alanındaki Sorunlar: İşgücüne katılma oranının düşüklüğü, işsizlik oranının yüksekliği ve kayıt dışı istihdam gibi unsurlar, aktüeryal dengeyi kalıcı olarak olumsuz etkilemektedir.
Ciddi Yolsuzluklara Kapı Aralamakta
Gökçe, SGK’nın karşı karşıya olduğu kurumsal kapasite eksiklikleri ve denetim yetersizliklerinin, harcamalarda ciddi yolsuzluklara zemin hazırladığını belirtti. Özellikle basına yansıyan SGK yolsuzluk olayları incelendiğinde, aşağıdaki sorunlar sıklıkla gündeme gelmektedir:
- Yenidoğan çeteleri ile ilaç yolsuzlukları,
- Tıbbi cihaz yolsuzlukları,
- Sahte ilaç ve şişirilmiş özel hastane faturaları gibi çok sayıda olumsuz durum.
Gökçe, ayrıca SGK’nın belediyelerin borçları nedeniyle bir kriz içine girdiği iddialarının gerçeği yansıtmadığını ifade etti. Elde edilen verilere göre, SGK’nın belediyelerden alacakları, toplam borçları içinde küçük bir oranı temsil etmektedir.
Sürdürülebilir Bir Sistem İçin Gereken Reformlar
İnsani, sosyal ve mali açıdan sürdürülebilir, aktüeryal denge sağlanmış ve sosyal devlet ilkesini benimseyen bir sosyal güvenlik sisteminin kurulabilmesi için, mevcut durumun doğru bir şekilde tespit edilmesi ve sorunların şeffaf bir biçimde masaya yatırılması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, aşağıdaki yapısal reformların gerçekleştirilmesi elzemdir:
- Bütçe yönetiminde mali disiplin sağlanması,
- Şeffaf kamu ve maliye yönetiminin tesis edilmesi,
- İsrafa son vererek kaynakların yerinde kullanılması.
Bu reformlar, sosyal güvenlik sisteminin etkinliğini artırmak ve toplumun genel refahını yükseltmek adına büyük bir önem taşımaktadır.
Kaynak: Sözcü
