SEVGİ UÇAR tarafından 2 Ağustos 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ve yürürlüğe giren 7524 Sayılı Kanun, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nda önemli eklemeler getirmiştir. Bu düzenlemelerle birlikte Gelir İdaresi Başkanlığı, uygulama usul ve esaslarını belirlemiştir. Bu konudaki detayları, Vergi Uzmanı Mahmut Aydoğmuş ile 5 Soru ve 5 Cevap formatında ele aldık.
1. E-Ticarette Yeni Vergi Düzeni Nasıl Olacak?
E-ticaret platformları üzerinden satış yapan tüm işletmeleri doğrudan etkileyen bu düzenleme, günümüzün en popüler e-ticaret platformlarında geçerli olacaktır. Şahıs işletmelerinde satış yapıldığında yüzde 25, anonim veya limited şirketlerde ise yüzde 15 oranında vergi kesintisi yapılacak. Örneğin, bir e-ticaret platformu üzerinden KDV hariç 300.000 TL’lik satış yapan bir gerçek kişi işletmesi, yaptığı satış tutarının %25’ini (75.000 TL) stopaj olarak ödeyecek. Bu kesinti, e-ticaret platformu tarafından doğrudan Hazine’ye yatırılacaktır. Unutulmamalıdır ki, satış bedeli üzerinden yapılan vergi kesintisi, e-ticaret platformunun komisyonunu da kapsamaktadır; dolayısıyla KDV tutarı üzerinden kesinti yapılmayacaktır.
2. Bu Durumda Satıcı İşletmeler İçin İade Kaosu Doğabilir Mi?
E-ticaret platformları tarafından yapılan vergi kesintileri, satıcı işletmelerin ödeyeceği gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilecektir. Ancak eğer fazla vergi kesintisi olursa, bu durumda iade süreçleri başlayacaktır. Fakat iade süreçlerindeki bürokrasi ve denetim, işletmeler için ciddi zorluklar yaratabilir.
3. Düzenleme İle Kimler, Nasıl Etkilenecek?
Yemek satış siteleri gibi farklı ödeme türleri olan platformlarda, satıcı işletmelerden stopaj yapılmayacaktır. Örneğin, kuryeler aracılığıyla kapıda nakit veya satıcı adına kayıtlı pos ile tahsilat yapılabilir. Ancak online seyahat acentalarında durum farklıdır. Bu acentalar üzerinden yapılan otel rezervasyonları için, otel işletmesine yapılan ödemelerde KDV ve konaklama vergisi hariç tutar üzerinden stopaj kesilmesi gerekmektedir. Ayrıca, e-ticaret platformları üzerinden ticari amaç gütmeden satış yapan bireyler için vergi kesintisi uygulanmayacaktır; çünkü bu kişiler vergi mükellefi değildir.
4. Yeni Vergiler İade Süreçlerini Etkileyecek Mi?
E-ticaret platformu üzerinden satılan ürünlerin müşteri tarafından iade edilmesi durumunda, aylık dönemler halinde düzeltme yapılması gerekecektir. Eğer stopajlar beyan edilmemişse gerekli düzeltmeler yapılacaktır; ancak beyan edilmiş ve ödenmişse, satıcı işletme kendi gelir ve kurumlar vergisinde durumu düzeltmek zorunda kalacaktır.
“Yeni Yılda Fiyat Baskısı Artacak!”
5. Yeni Vergi Sistemi Fiyatlara Nasıl Yansıyacak?
Yeni düzenlemeye göre, e-ticaret platformları satış tutarını esas alarak satıcı işletmelerden stopaj alacak ve bu tutarı beyan edip ödeyecekler. Bu durum, özellikle satıcı işletmeler açısından ciddi bir sorun teşkil edecektir. Satıcılar, henüz ne kadar kar elde ettiklerini bilemeden ve belki de ürünlerinin ödemesini almadan, Hazine’ye vergi ödemek zorunda kalacaklar. Örneğin, Ocak 2025 döneminde KDV hariç 500.000 TL satış yapan bir limited şirketten e-ticaret platformu tarafından yapılacak %15’lik stopaj, 75.000 TL olacaktır. Bu vergi kesintileri her ay düzenli olarak yapılacak; ancak satıcı işletme zarar ederse, bu tutarı Nisan 2026’da vereceği beyannamede talep edebilecektir. İade süreçlerinin en az 3 ay sürdüğü göz önüne alındığında, 1,5 yıl boyunca bir finansman maliyeti ile karşı karşıya kalınacaktır.
“Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Olumsuz Etkilenebilir”
Bu durum, birçok küçük ve orta ölçekli işletmenin e-ticaret alanından çekilmesine neden olabilir. Finansmana ulaşmanın zorluğu ve maliyetinin artması, bahsi geçen vergi yükünün fiyatlara yansıtılmasına ve dolayısıyla enflasyon üzerinde olumsuz bir baskı yaratmasına yol açabilir.
Kaynak: Sözcü
